Homeopatische geneesmiddelen 2001

14 december 2001, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 136 Nr 50

Met ingang van 1 januari 2002 mogen alleen nog die homeopathische geneesmiddelen verkocht worden die zijn geregistreerd door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). De registratie is verplicht op grond van Europese regelgeving. De fabrikanten hoeven niet zozeer aan te tonen dat hun middel werkt, maar dat de bestanddelen niet giftig zijn voor de gebruiker. Probleem daarbij is dat de kwaliteit van plantaardige grondstoffen niet constant is, waardoor het niet gemakkelijk is om vast te stellen of een product veilig is. Het aantal vrij verkrijgbare homeopathische geneesmiddelen dat geregistreerd is, is op dit moment op één hand te tellen. In de G-Standaard van Z-Index staan alleen al 26.600 verschillende homeopathische producten geregistreerd. Naar het zich nu laat aanzien wordt het homeopathisch assortiment binnen en buiten de apotheek vanaf 1 januari a.s. drastisch uitgedund. De minister van Volksgezondheid heeft toegezegd zich soepel te zullen opstellen bij de homeopathische middelen die nog niet zijn goedgekeurd, maar waarvan al wel het dossier bij het CBG is ingediend.

Homeopathie via apotheek

Vrijwel alle openbare apotheken in ons land verstrekken homeopathische geneesmiddelen. De Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) constateert dat er dit jaar tenminste 2.350.000 keer een homeopathisch geneesmiddel is verstrekt via de openbare apotheek. Hiermee is een bedrag van ƒ 61 miljoen gemoeid (figuur 1). In deze cijfers zijn de homeopathische verstrekkingen die niet zijn geregistreerd via het apotheekinformatiesysteem niet meegenomen. Per apotheek bedraagt de omzet zo’n f 40.000. Deze omzet correspondeert met een gemiddelde brutowinst van ƒ 11.800 per apotheek. De gevolgen van de verplichte registratie zullen voor de openbare apotheken minder groot zijn als voor de in homeopathie gespecialiseerde drogisterijen. Volgens de Koninklijke Nederlandse Drogisterij Bond (KNDB) zetten de duizend gespecialiseerde drogisterijen in ons land jaarlijks zo’n ƒ 300 miljoen aan homeopathie om. De KNDB is bang dat de maatregel 1.000 tot 1.500 arbeidsplaatsen bij deze drogisterijen op de tocht zet.

Meeste aankopen door vrouwen

Vrouwen kopen vaker homeopathische geneesmiddelen in de apotheek dan mannen. In 63% van de gevallen is bekend dat de aankoop is gedaan door een vrouw, bij 25% van de homeopathische verkopen staat een man geregistreerd als afnemer. In 12% van de gevallen is het geslacht van de consument niet geregistreerd. Bij deze cijfers moet worden aangetekend dat vrouwen vermoedelijk vaker de gezinsinkopen verzorgen.

Populairste middelen

Tot de populairste homeopathische middelen in de openbare apotheek behoren Spiroflor van producent VSM dat volgens de fabrikant gebruikt kan worden bij spier- en gewrichtsklachten en Echinaforce van de firma A. Vogel dat bedoeld is om de weerstand te verhogen. Bij het merendeel van de producten die vermeld staan in de top-10 (tabel 1) gaat het in strikte zin om fytotherapeutische producten die qua samenstelling weinig verdund zijn.

Figuur 1: geregistreerde omzet aan homeopathische producten via de openbare apotheek in miljoenen guldens

* Sinds 2000 is de registratie van handverkooptransacties door de SFK verbeterd.

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Tabel 1: overzicht homeopathische middelen