5 oktober 2001, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 136 Nr 40

Op 1 april 2000 heeft minister Borst de wettelijke eisen rond de registratie van door medisch specialisten poliklinisch voorgeschreven geneesmiddelen aangescherpt. De Regeling Administratievoorschriften Farmaceutische Hulp verplicht ziekenhuizen er zorg voor te dragen dat op de recepten het specialisme van de voorschrijvend arts als ook het ziekenhuis zelf eenduidig staan aangegeven. De openbare apothekers worden geacht om bij aflevering van de poliklinisch voorgeschreven geneesmiddelen deze gegevens te administreren via het apotheekinformatiesysteem. Met deze regeling wil het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bevorderen dat er in het veld meer inzicht bestaat in de financiële kosten en baten die samenhangen met de geneesmiddelen die door medisch specialisten aan thuisverblijvende patiënten worden voorgeschreven. Daarnaast wil VWS langs deze weg de zogeheten "U-bochtconstructies" tegengaan. Hierbij gaat het om het afwentelen van de kosten van geneesmiddelen die binnen het ziekenhuis worden toegediend en als zodanig eigenlijk onder het ziekenhuisbudget behoren te vallen.

Registratie verbetert aanzienlijk

De poliklinische registratie ging moeizaam van start omdat er eerst aanpassingen dienden worden gemaakt op enerzijds het receptenpapier en anderzijds de apotheekinformatiesystemen, om uitvoering te kunnen geven aan de regeling. Begin 2001 beschikten de meeste openbare apotheken over de vereiste softwaremodules. In maart 2001 rapporteerde de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) dat de registratie nog maar matig verliep. Slechts bij 7% van de specialistenrecepten was het ziekenhuis herkenbaar ingevuld. Het medisch specialisme van de voorschrijver was bij 17% bekend. In het hele land zijn zowel apotheken als ziekenhuizen druk bezig geweest om de registratie op orde te brengen. Deze inspanning heeft haar eerste vruchten afgeworpen. Zoals in figuur 1 te zien is neemt de kwaliteit van de registratie nu snel toe.

Nog enkele hobbels

De apotheken vallen in 2 groepen uiteen. Ongeveer de helft van de apotheken registreert vrijwel geen specialisme en Z-index Instellings-codes (ZIC). Gebruikers van het Euroned systeem zijn hierbij sterk vertegenwoordigd. Het Euroned Software systeem was op het gebied van de poliklinische registratie voor verbetering vatbaar. Naar aanleiding van signalen van de SFK en de apothekers heeft Euroned de programmatuur aangepast. Hierbij heeft Euroned ervoor gezorgd dat de registratie ook met terugwerkende kracht kan worden verbeterd. In oktober zullen de ongeveer 500 Euroned-gebruikers de beschikking krijgen over de nieuwe software.

Het gaat slecht maar verder gaat het goed

De apotheken die de specialisme- en ziekenhuiscodes kunnen registreren doen dit met steeds meer succes. Zo registreert een kwart van de apotheken bij meer dan 75% van de recepten het specialisme (figuur 2). Van de 1,6 miljoen poliklinische voorschriften in juni werd bij 450.000 het specialisme en bij bijna 300.000 de ZIC-code geregistreerd.

In sommige regio’s bestaan er lokale afspraken om het poliklinische geneesmiddelengebruik te volgen. Als deze informatie wordt meegenomen blijkt bij ruim 30% het specialisme en bij ruim 20% de instelling bekend te zijn.

Verwachtingen

De verwachting is dat de registratie op korte termijn verder verbeterd. Allereerst zal de aanpassing van de Euroned software tot een extra stijging in de kwaliteit van registratie leiden. Daarnaast ontvangt de SFK nog regelmatig signalen van apothekers die druk doende zijn de registratie bij hen in de praktijk te verbeteren. De SFK zal deze apothekers verder ondersteunen met individuele apotheekoverzichten via haar website.

Figuur 1: percentage geregistreerd specialisme-voorschriften

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: de kwaliteit van de poliklinische registratie per apotheek in juni 2001 weergegeven in cumulatieve percentages