Marktaandelen fabrikanten 2000

Het afgelopen jaar hebben de openbare apotheken voor ƒ 5,3 miljard aan receptgeneesmiddelen verstrekt. Een bedrag van ƒ 3,8 miljard, ofwel 71% van het totaal, heeft betrekking op originele merkgeneesmiddelen (eventuele parallelimport niet meegerekend). De grootste spelers op de Nederlandse markt zijn de Zweeds-Britse geneesmiddelenproducent AstraZeneca, het Brits-Amerikaanse GlaxoSmithKline en het Amerikaanse MSD. Deze drie giganten nemen 40% van de omzet aan merkreceptgeneesmiddelen in ons land voor hun rekening. Nederlands enige geneesmiddelenfabrikant Organon valt met een omzet van ƒ 91 miljoen even buiten de top-10 (tabel 1). Buiten de officiële distributiekanalen van de geneesmiddelenfabrikanten komt er nog eens voor ƒ 730 miljoen aan parallelimport ons land binnen. Het marktaandeel van parallelimport loopt overigens terug. Ten opzichte van 1999 is er sprake van een teruggang van het marktaandeel van 8% binnen het merkensegment. De geneesmiddelenproducenten proberen de parallelimport in te dammen om zo het weglekken van omzet te voorkomen. Via de officiële inkoopkanalen realiseren de geneesmiddelenproducenten immers hogere winstmarges.

Prijsstelling 

De merkenfabrikanten laten de prijsstelling van receptgeneesmiddelen in Nederland vooral leiden door de Wet Geneesmiddelenprijzen. Deze wet stelt dat de prijs van een geneesmiddel in ons land maximaal gelijk mag zijn aan de gemiddelde prijs van datzelfde geneesmiddel in de landen om ons heen: België, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. De prijzen van merkgeneesmiddelen liggen op dit moment gemiddeld 3% onder het wettelijk maximum. Naast de prijzenwet heeft ook het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) effect op de prijsstelling van geneesmiddelen. Het GVS bepaalt dat een patiënt moet bijbetalen voor een geneesmiddel waarvan de prijs hoger is dan een door de overheid vastgestelde vergoedingslimiet. Doorgaans stemmen fabrikanten de prijzen af op deze vergoedingslimieten om een dreigend verlies aan marktaandeel te voorkomen. De Nederlander is namelijk niet gewend om zelf (bij) te betalen voor receptgeneesmiddelen.

Grote drie 

De omzet van geneesmiddelenproducent AstraZeneca is voor bijna tweederde toe te schrijven aan de maagzuurremmer omeprazol (Losec^®). AstraZeneca heeft de omzet aan parallelgeïmporteerde omeprazol opvallend weten in te perken van ƒ 115 miljoen in 1999 tot ƒ 23 miljoen in 2000. Binnenkort vervalt het octrooi op Losec waardoor andere producenten merkloze varianten van dit geneesmiddel op de markt kunnen brengen. Andere belangrijke omzetmakers voor AstraZeneca zijn het CARA-middel budosenide (ƒ 78 miljoen) en de betablokker metropolol (ƒ 45 miljoen), onder meer te gebruiken bij hoge bloeddruk. Het recent gefuseerde GlaxoSmithKline behaalt ongeveer de helft van de omzet met middelen die gericht zijn op het ademhalingsstelsel. Daarnaast zijn het antidepressivum paroxetine (ƒ 100 miljoen) en het migrainemiddel sumatriptan (ƒ 62 miljoen) belangrijke peilers voor GSK. Nummer drie op de Nederlandse markt, MSD, genereert de meeste omzet met de cholesterolverlager simvastatine (Zocor^®). Opvallend is dat van dit middel meer parallelgeïmporteerde versies over de apotheekbalie gaan (ƒ 123 miljoen) dan orginele specialités (ƒ 92 miljoen). Voor alle duidelijkheid: de parallelimport is niet meegenomen in het specialité-omzetcijfer van MSD van ƒ 274 miljoen (zie tabel 1). 

Tabel 1: Top-10 specialitéproducenten in Nederland in 2000*

* Omzet via openbare apotheken, exclusief parallelimport, op basis van de apotheekinkoopprijs en de productverantwoordelijke die geregistreerd zijn in de G-standaard van Z-Index. Uitsluitend receptgeneesmiddelen.