1 juni 2001, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 136 Nr 24

De farmaceutische industrie zoekt steeds vaker de rand van het toelaatbare op als het gaat om reclame-uitingen richting het Nederlandse publiek. Na gesponsorde items in TV-programma’s als de inmiddels ter ziele gegane “5 Uurs Show” wordt het TV-scherm de laatste tijd steeds vaker overspoeld met 'infomercials'. Terwijl het gros van de huisartsen in ons land zwaar gebukt zegt te gaan onder een te hoge werkdruk, legt de farmaceutische industrie er een schepje bovenop door de patiënt/consument via STER-spotjes op te roepen om bij schimmelnagels eerder en vaker de huisarts te raadplegen. Producent Novartis hoopt dat de huisarts in die gevallen een kuur van het geneesmiddel terbinafine (Lamisil^®) voorschrijft. Hetgeen niet onwaarschijnlijk is.

Opmars gebruik terbinafine

Het geneesmiddel terbinafine is al sinds 1991 in ons land verkrijgbaar. Des te opvallender is het dat het gebruik van dit middel juist de afgelopen paar jaar fors toeneemt. In 2000 behoorde terbinafine zelfs tot de vijf geneesmiddelen met de hoogste uitgavengroei. Bij openbare apotheken verdubbelden de uitgaven voor terbinafine in de periode 1997-2000 van ƒ 23,5 miljoen tot ƒ51,9 miljoen (zie figuur 1). Afgaand op de cijfers over het eerste kwartaal van dit jaar verwacht de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) dat de omzet van terbinafine in 2001 met 34% zal stijgen tot ƒ 69,5 miljoen.

ƒ 5,25 per dag

Schimmel van de teennagel (op de plek waar de teennagel gevormd wordt is de schimmel het meest actief) is niet gemakkelijk bereikbaar waardoor het lastig te behandelen is. Het middel terbinafine verspreidt zich na inname door het lichaam en hoopt zich op in nieuwe huidcellen en groeiende nagels. Vervolgens verzwakt het middel de celwand van de schimmel waardoor de schimmel afsterft. De duur van een behandeling is afhankelijk van de aard van de infectie: huid (2 tot 6 weken), vingernagels (6 weken tot 4 maanden) of teennagels (12 weken tot 12 maanden). De behandeling met terbinafine kost per gebruiker ƒ 5,25 per dag. Voor een kuur van 6 weken komt dit neer op ƒ 220. Een behandeling van een jaar kost ƒ 1.915. De kosten worden volledig vergoed door de zorgverzekeraar.

Cosmetische motieven?

Hoewel schimmelnagelinfecties volgens de Landelijke Organisatie Voetverzorging en de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten vaker bij mannen voorkomen dan bij vrouwen worden mannen (48% van de voorschriften) en vrouwen (52% van de voorschriften) in ongeveer gelijke mate behandeld met terbinafine. Dit doet de vraag rijzen in hoeverre cosmetische motieven hierbij een rol spelen. In 93% van alle gevallen wordt het geneesmiddel voorgeschreven door de huisarts.

Parallelimport

Openbare apothekers verstrekken steeds vaker parallelgeïmporteerde varianten van het middel terbinafine. Het marktaandeel van de parallelimport is gestegen van 37% in 1997 tot 55% in het eerste kwartaal van 2001. De patiënt/zorgverzekeraar levert dit overigens niet erg veel op. De parallelimport is gemiddeld 3% goedkoper geprijsd dan het originele specialité. Na aftrek van de stimulansopbrengst blijft hiervan 2% prijsvoordeel over.

Figuur 1: uitgaven aan terbinafine via openbare apotheken (in miljoenen ƒ)