Aantal openbare apotheken in Nederland

Nederland telde aan het eind van het jaar 2000 1.602 openbare apotheken. Ondanks de sluiting van 21 apotheken (waaronder 12 Boots-vestigingen) zijn dit er per saldo 14 meer dan aan het einde van 1999. Dit betekent een toename van 0,9%. Ook in 2001 blijft het aantal apotheekvestigingen zich uitbreiden. Begin april registreerde de SFK 1.611 openbare apotheken. De liberalisering van de wet en regelgeving rond het vestigen van een apotheek en de ontwikkeling van nieuwbouwgebieden op VINEX-locaties zijn de belangrijkste verklaringen voor de toename van het aantal apotheken. Daarnaast steeg het marktaandeel van openbare apotheken ten koste van de apotheekhoudende huisartsen. Op dit moment is 9,4% van de bevolking voor de farmaceutische zorgverlening aangewezen op een apotheekhoudende huisarts. Twee jaar geleden was dit nog 10% van de bevolking.

Voorwaartse integratie

De liberalisering van de wet en regelgeving rond apotheken heeft er met name toe geleid dat bestaande marktpartijen, in het bijzonder de farmaceutische groothandels, hun marktpositie hebben versterkt door het opkopen van apotheken en het opzetten van apotheekketens. Zo berichtte de OPG-groep in maart 2001 inmiddels 110 apotheken in Nederland te exploiteren. OPG streeft ernaar om eind 2002 150 apotheken te bezitten. Met de verticale integratie probeert de farmaceutische groothandel haar onderhandelingspositie te versterken met het oog op de veranderende rol van zorgverzekeraars zoals wordt voorgestaan door het huidige Kabinet.

In de buurt

Uit onderzoek van de SFK blijkt dat vrijwel alle patiënten ervoor kiezen om de geneesmiddelen te betrekken bij een apotheek die gevestigd is in de buurt waar men woont. Van alle geneesmiddelenverstrekkingen via de openbare apotheek is in 97 % van alle gevallen het woonadres van de patiënt bekend. Op basis van de hieraan gerelateerde postcodegegevens kan worden berekend dat 65 % van alle verstrekte geneesmiddelen bestemd is voor een patiënt die binnen een straal van 1 kilometer vanaf de apotheek woont. Als een straal van 3 kilometer wordt aangehouden, dan loopt dit aandeel op tot 91 %. Opvallend genoeg wijkt het beeld voor particulier verzekerden - die een vrije apotheekkeuze hebben - niet af van dat van ziekenfondsverzekerden. De korte bereikbaarheid is kennelijk voor vrijwel alle Nederlanders het belangrijkste criterium voor de keuze van een apotheek.

Figuur 1: aantal openbare apotheken in Nederland

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: afstand tussen apotheek en woonadres patiënt

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits onder volledige bronvermelding.