23 maart 2001, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 136 Nr 12
De openbare apotheken hebben in 2000 voor ƒ 6,8 miljard aan geneesmiddelen verstrekt. Dit betreft uitsluitend de geneesmiddelen die in aanmerking komen voor vergoeding via het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket. De ƒ 6,8 miljard kan opgesplitst worden in:
- ƒ 1,4 miljard aan vergoeding voor de dienstverlening door de apotheek;
- ƒ 5,4 miljard aan kosten voor de geneesmiddelen.
Ten opzichte van 1999 zijn de geneesmiddelenuitgaven het afgelopen jaar met een half miljard toegenomen. Hiervan is ruim ƒ 420 miljoen terug te voeren op de kosten van de geneesmiddelen zelf. Van de totale geneesmiddelenkosten wordt exact één kwart bepaald door de tien geneesmiddelen met de grootste geneesmiddelenomzet in ons land. Het aandeel van deze tien geneesmiddelen in de kostentoename van ƒ 420 miljoen is met ƒ 104 miljoen evenredig aan hun aandeel in de totaalomzet.
Weinig verschuivingen
Alleen in de staart van de top-10-geneesmiddelen (tabel 1) hebben zich enkele wijzigingen ten opzichte van het voorgaande jaar voorgedaan. Opmerkelijk is dat het al tien jaar in de handel zijnde middel amlodipine (merknaam Norvasc®), een calciumblokker die gebruikt kan worden bij angina pectoris en verhoogde bloeddruk de Top-10 is binnengeschoven ten koste van het lokaal werkende corticosteroïd fluticason (merknaam Flixotide®). Daarnaast is de maagzuurremmer ranitidine (behorend tot de klasse van de H2-antagonisten) een paar plaatsengezakt: van positie 6 naar 8. Per saldo daalde het gebruik van ranitidine het afgelopen jaar met 7 %, terwijl het gebruik van maagzuurremmers in het algemeen juist met 7,5 % steeg.
Omeprazol verstevigt koppositie
De maagzuurremmer omeprazol (Losec®), behorend tot de klasse van de protonpompremmers, is al een aantal jaren het geneesmiddel waaraan in Nederland het meeste geld wordt besteed. In 2000 werd Losec bijna 2 miljoen keer vanuit de openbare apotheek verstrekt. Dit is zo’n 12 % keer meer dan in 1999. Ter vergelijking: de algehele toename van het gebruik van receptgeneesmiddelen bleef het achterliggende jaar beperkt tot 2%. In totaal kregen de Nederlanders voor ƒ 445 miljoen – ruim 8% van de totale geneesmiddelenkosten (!) - aan omeprazol verstrekt in de openbare apotheek; dik ƒ 60 miljoen meer dan in 1999. Losec is sinds 1988 in ons land verkrijgbaar. Hoewel binnenkort het octrooi op Losec ten einde loopt, hoopt AstraZeneca deze melkkoe nog een tijdje in de stal te houden door de patiënten te (laten) overzetten op de nieuwe variant Losec MUPS. Vooralsnog lijkt dit aardig te lukken. Inmiddels is 95 % van de omeprazolgebruikers aan de MUPS.
In het kielzog van omeprazol scoren ook de cholesterolverlager atorvastatine (Lipitor®) - omzetgroei 29% - het antidepressivum paroxetine (Seroxat®) - omzetgroei 17% – en het al eerder genoemde amlodipine (Norvasc® ) – omzetgroei 15 % - groeipercentages in getallen van twee cijfers.
Tabel 1: Top-10 geneesmiddelenkosten in 2000*
| Merknaam | Gebruik | Aantal Verstrekkingen | Kosten (ƒ) | Kostentoename toename t.o.v. 1999 | |
| 1. Omeprazol (1) | Losec® | Tegen overtollig maagzuur | 1.970.000 | 445 miljoen | 17% |
| 2. Simvastatine (2) | Zocor® | Bij te hoog cholesterol | 1.250.000 | 202 miljoen | 2% |
| 3. Atorvastatine (3) | Lipitor® | Bij te hoog cholesterol | 640.000 | 141 miljoen | 29% |
| 4. Paroxetine (4) | Seroxat® | Bij depressie | 1.570.000 | 122 miljoen | 17% |
| 5. Enalapril/enalaprilaat (5) | Renitec® | Bij hoge bloeddruk | 1.010.000 | 94 miljoen | -6% |
| 6. Budesonide (7) | Pulmicort® | Bij aandoening luchtwegen | 560.000 | 75 miljoen | -5% |
| 7. Insuline (Humaan) (8) | Bij diabetes | 420.000 | 73 miljoen | -1% | |
| 8. Ranitidine (6) | Zantac® | Tegen overtollig maagzuur | 940.000 | 72 miljoen | -17% |
| 9. Amlodipine (11) | Norvasc® | Bij hoge bloeddruk | 630.000 | 68 miljoen | 15% |
| 10. Sumatriptan (10) | Imigran® | Bij migraine | 310.000 | 67 miljoen | 5% |
| Totaal TOP-10 | 9.300.000 | 1.359 miljoen | 8% |
* Verstrekkingen via de openbare apotheek; bedragen excl. BTW en excl. apotheekvergoeding.
+ tussen haakjes is vermeld de stand in de top-10 van 1999
Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen
Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits
onder volledige bronvermelding.