Het aantal apothekersassistenten dat werkt in een openbare apotheek is het afgelopen jaar met ruim vierhonderd toegenomen. Dit hadden er met gemak vier keer zo veel kunnen zijn, ware het niet dat er een nijpend tekort aan apothekersassistenten bestaat. Uit een peiling die de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) in september 2000 heeft gehouden, blijkt dat er op dit moment 1.360 vacatures voor apothekersassistenten in openbare apotheken bestaan. Apothekers vangen het tekort in zeer beperkte mate op door het aantrekken van hulpmedewerkers zoals administratieve krachten, bezorgers en dergelijke. Het aantal actieve hulpmedewerkers steeg gedurende het jaar 2000 met ruim 20% tot in totaal 3.080 personen (figuur 1). Door het grote gebrek aan apothekersassistenten blijft de toch al hoge werkdruk in de openbare apotheek verder oplopen.

Korter werken

Er zijn maar weinig mannen die voor het beroep van apothekersassistent kiezen. Onder de totale populatie van 12.600 apothekersassistenten (figuur 2) zijn slechts 110 mannen te vinden. Dit is nog niet 1% van het totaal.

Vooral bij de vrouwelijke apothekersassistenten zet de tendens van korter werken sterk duur. In 1999 werkte de dames nog gemiddeld 27,5 uur per week. Dit is nu gereduceerd tot gemiddeld 27,0 uur per week. Deze ontwikkeling is vooral terug te voeren op een grotere voorkeur voor een part-time dienstverband. Op dit moment heeft nog maar 38,6% van de vrouwelijke apothekersassistenten een full-time baan van 36 uur per week. Een jaar geleden was dit aandeel nog gelijk aan 42,1%.

212 van de 12.600 apothekersassistenten werken alleen als oproepkracht.

Oudere assistenten

De ontwikkeling die waarneembaar is ten aanzien van de bekorting van de gemiddelde werkweek is vooral toe te schrijven aan de vergrijzing van de assistentenpopulatie. Tot een leeftijd van 26 jaar kiest het overgrote deel voor een full-time betrekking. Vanaf een leeftijd van 33 jaar gaat de voorkeur van heel veel apothekersassistenten uit naar een part-time dienstverband van maximaal 3 dagen. Naar alle waarschijnlijkheid speelt de komst van kinderen hierbij de belangrijkste rol. Omdat de instroom vanaf de opleiding tot apothekersassistent verre vanaf afdoende is om te voldoen aan de vraag, wordt er in toenemende mate een beroep gedaan op herintredende oudere apothekersassistenten.

Gemiddelde apotheek

Omgerekend naar fulltime eenheden (fte = 36 uur per week) is het aantal apothekersassistenten per apotheek nauwelijks gewijzigd ten opzichte van vorig jaar. De stijging van het totaal aantal werkzame apothekersassistenten valt vrijwel volledig weg tegen de komst van meer apotheken en de daling van de gemiddelde werkweek. In de gemiddelde openbare apotheek waren op 1 januari van dit jaar 5,89 fte apothekersassistenten en 1,01 fte hulpmedewerkers in dienst.

Figuur 1: aantal werkzame hulpmedewerkers in openbare apotheken

Bron: Pensioenfonds Medewerkers Apotheken; Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: aantal werkzame apothekersassistenten in openbare apotheken