Stoppen met roken

Minister Borst wil in vier jaar tijd het aantal rokers in ons land met 750.000 terugdringen. Op dit moment rookt 34% van de Nederlandse bevolking. Dit komt overeen met 5,4 miljoen personen. Ongeveer 55% van de rokers is man.

Jaarlijks zouden 900.000 rokers een serieuze poging doen om te stoppen met roken. Slechts één op de negen slaagt erin om dit langer dan een jaar vol te houden. Als je één jaar lang van de sigaretten kunt afblijven, is de kans dat je weer begint met roken gedaald tot 5%. Een uitzondering op deze regel zijn vrouwen die vanwege een zwangerschap (tijdelijk) stoppen met roken. Tegenover de mensen die jaarlijks stoppen met roken staat de instroom van nieuwe rokers. Volgens de Stichting Volksgezondheid en Roken beginnen jaarlijks 90.000 personen te roken. De instroom van nieuwe rokers is dus vrijwel gelijk aan het aantal personen dat erin slaagt te stoppen met roken. Volgens de Stichting Volksgezondheid en Roken sterven in ons land jaarlijks 23.000 personen aan de gevolgen van het tabaksgebruik. Het roken van één sigaret zou ongeveer vijf minuten van een mensenleven kosten.

Antirookpil

Naast de diverse nicotinepleisters en nicotinekauwgum mag sinds het einde van het vorig jaar het antidepressivum Zyban^© worden voorgeschreven aan mensen die met roken willen stoppen. Volgens een Amerikaans onderzoek zou 30% van de Zyban^©-gebruikers weten te stoppen met roken. Een kuur met Zyban^© duurt zo'n negen weken en kost ruim ƒ 400. Zyban is uitsluitend op recept van een arts verkrijgbaar, maar wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar. Producent GlaxoWellcome voert al enige tijd strijd om de antirookpil opgenomen te krijgen in het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket. Minister Borst wil Zyban^© niet opnemen in het pakket, omdat dit op jaarbasis zou leiden tot een verhoging van de geneesmiddelenuitgaven met ƒ 75 miljoen. Bovendien is zij van mening dat deze kosten dienen te worden opgebracht door de gebruiker zelf. Volgens GlaxoWellcome zouden de jaarlijks meerkosten beperkt blijven tot ƒ 22 miljoen.

Huidige gebruikscijfers

Zyban^© wordt sinds december 1999 via de openbare apotheek verstrekt. De Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) verwacht dat dit middel in 2000 75.000 keer via de openbare apotheek zal worden verstrekt voor een totaalbedrag van ruim ƒ 8 miljoen. In één op de drie gevallen is het middel verstrekt aan ziekenfondsverzekerden. Bij de geneesmiddelen die wel voor vergoeding via de zorgverzekeraar in aanmerking komen, is 71% bestemd voor een ziekenfondsverzekerde. Het feit dat Zyban^© niet wordt vergoed remt ziekenfondsverzekerden dus kennelijk meer in het gebruik ervan dan particulier verzekerden. Het opnemen van het middel Zyban^© in het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket, zal het gebruik onder ziekenfondsverzekerden in ieder geval aanzienlijk doen toenemen.

Pleisters en kauwgum

De SFK registreert dat er in 1999 ƒ 2,3 miljoen aan nicotinepleisters en -kauwgum is besteed bij in totaal 50.000 verstrekkingen via de openbare apotheek. Voor het jaar 2000 zal dit bedrag blijven steken op ƒ 2 miljoen. De nicotinepleisters en -kauwgum zijn zonder recept van een arts en ook buiten de apotheek verkrijgbaar. Enkele jaren geleden was dit anders. Begin jaren negentig werden deze middelen wel vergoed en waren ze uitsluitend via de openbare apotheek verkrijgbaar. Toen deze middelen per 1 januari 1994 niet langer voor vergoeding via de zorgverzekeraar in aanmerking kwamen, daalde de omzet van deze producten met ruim 80%. Op basis van deze waarneming in het verleden en het feit dat Zyban^© als antirookpil zich nog in de introductiefase bevindt, acht de SFK de inschatting van de minister omtrent de kostenstijging bij opname in het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket niet onrealistisch.

Figuur 1: uitgaven aan antirookmiddelen via de openbare apotheek (miljoenen ƒ; excl. BTW)