SFK blijft doortellen

Het aantal (openbare) apotheken dat is aangesloten bij de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) blijft stijgen. In de 10 jaar dat de stichting bestaat is het aantal deelnemende apotheken gestegen van 100 tot 1.125. Vorig jaar rond deze tijd kon de duizendste SFK-apotheek in de boeken worden bijgeschreven. Met een groeipercentage van 12,5% stijgt het aantal SFK-deelnemers dus harder dan de geneesmiddelenuitgaven. Zoals ook voor de geneesmiddelenuitgaven geldt, is het einde van de groei vooralsnog niet in zicht.

70%

Een apothekenpanel met 1.125 openbare apotheken heeft langzamerhand meer het karakter van een integrale registratie dan van een steekproef. Het betekent dat zeven van de tien openbare apotheken in ons land ieder kwartaal computerbestanden aanlevert aan de SFK.

Deze apotheken bedienen samen een patiëntenpopulatie van ruim 10 miljoen Nederlanders die jaarlijks zo'n 75 miljoen keer een genees- of hulpmiddel krijgen afgeleverd. Per verstrekking registreert de SFK gegevens over het middel dat verstrekt is, de apotheek die het middel verstrekt heeft, de zorgverzekeraar die de verstrekking al of niet vergoed, de arts die het middel heeft voorgeschreven en de patiënt die het middel verstrekt heeft gekregen.

Privacy

Bij het registreren van deze enorme hoeveelheid gegevens, gaat de SFK uiterst zorgvuldig om met de privacy van betrokkenen. Een privacyreglement waarborgt de privacy van de deelnemende apothekers. Ten aanzien van de voorschrijvende arts en de patiënt verzamelt de SFK alleen geanonimiseerde gegevens. De identiteit van de arts wordt aan het zicht van de SFK ontnomen door een versleutelcode die alle deelnemende apothekers afzonderlijk in hun apotheeksysteem invoeren. De gegevens van verschillende artsen en apothekers kunnen alleen gekoppeld worden als de betrokken personen de SFK hiertoe schriftelijk machtigen. In steeds meer regio's ondersteunt de SFK samenwerkingsverbanden van apothekers en artsen waarbij onderling geneesmiddelengebruikscijfers worden uitgewisseld.

De identiteit van de patiënt blijft altijd voor de SFK verborgen, doordat de SFK gebruikmaakt van het volgnummer dat de persoon in kwestie in de apotheek toegekend heeft gekregen. Koppeling tussen nummers en individuele personen is bij de SFK niet mogelijk. Uiteraard weet de apotheek wel de identiteit van de eigen patiënten, maar deze gegevens worden niet aan de SFK verstrekt.

Ziekenhuisapotheken

Met een dekkingsgraad van 70% beschikt de SFK over de meest omvangrijke onderzoekspopulatie als het gaat om gegevens over het extramurale geneesmiddelengebruik in ons land. In overleg met de Nederlandse Vereniging van ZiekenhuisApothekers onderzoekt de SFK momenteel de mogelijkheden om op vergelijkbare wijze een panel met ziekenhuisapotheken te vormen, zodat inzicht gekregen kan worden in het intramurale geneesmiddelengebruik en er relaties gelegd kunnen worden tussen wat er binnen het ziekenhuis en buiten het ziekenhuis gebeurt.

Spreiding

In iedere regio in Nederland heeft de SFK een representatief aantal deelnemende apotheken. Verhoudingsgewijs telt de SFK in de steden Rotterdam (51%) en Den Haag (54%) respectievelijk de provincie Limburg (54%) het minste aantal deelnemers (figuur 1).

De SFK is het sterkst vertegenwoordigd in de regio Nijmegen (92%), Flevoland (94%) en Groot Twente (99%). In de regio's waarbij er sprake is van een (vrijwel) volledige dekking bestaan er uitstekende mogelijkheden voor collectieve monitoring van het geneesmiddelengebruik door middel van het SFK Data Warehouse, een megadatabase die apothekers via het SFK-intranet kunnen raadplegen.

De SFK is het sterkst vertegenwoordigd in de regio Nijmegen (92%), Flevoland (94%) en Groot Twente (99%). In de regio's waarbij er sprake is van een (vrijwel) volledige dekking bestaan er uitstekende mogelijkheden voor collectieve monitoring van het geneesmiddelengebruik door middel van het SFK Data Warehouse, een megadatabase die apothekers via het SFK-intranet kunnen raadplegen.

Niet alleen geografisch gezien, maar ook gemeten naar het gebruikte apotheekcomputersysteem is er sprake van een evenwichtige spreiding. Opeenvolgend luidt de participatiegraad: WSC (55%), Cendata (63%), Euroned (66%), MicroBais (74%), AUVA (79%) en PharmaPartners (80%).

Figuur 1: SFK-participatiegraad per provincie (%)