De afgelopen maanden verschenen er een drietal rapporten met aanbevelingen om de uitgaven aan geneesmiddelen terug te dringen zolang hiervoor te weinig geld beschikbaar is: "Een helder recept" van de commissie de Vries, "Geneesmiddel Verzekerd" van de commissie Wijers en het rapport van de departementale werkgroep Marktwerking, Deregulering en Wetgevingskwaliteit (MDW) bestaande uit ambtenaren van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, van Binnenlandse Zaken, van Economische Zaken, van Justitie en van Financiën. In alle drie rapporten wordt een belangrijke rol toegekend aan de verzekeraars. De aanbevelingen zijn overigens niet eenduidig. Als het bijvoorbeeld gaat om de inkoop van geneesmiddelen ziet de commissie de Vries weinig heil in het scheiden van de zorg- en de inkooptaken van apothekers. Wijers beschouwt de apothekers als een doorsnee-leverancier waarbij de zorgverzekeraar de distributie en de inkoop van geneesmiddelen kan aanbesteden. Terwijl de MDW-werkgroep vasthoudt aan de premisse dat de zorgverzekeraar door het exploiteren van apotheken en het in dienst nemen van apothekers meer 'countervailing power' zal creëren ten opzichte van de aanbodzijde. Ondanks het huidige tekort aan apothekers verwacht de MDW-werkgroep dat verzekeraars weinig problemen zullen ondervinden met het aantrekken van apothekers. Door (recent genomen) overheidsmaatregelen die de positie van de apotheker aantasten en de hoge overnameprijzen voor apotheken zullen apothekers volgens hen veel vaker kiezen om in loondienst te treden.

Niet in loondienst

Uit de enquête die gehouden is tijdens het 'Millennium Symposium' van de Vereniging van Jonge Apothekers blijkt echter het tegendeel. Van de ruim 150 geënquêteerde openbare apothekers - waarvan tweederde korter dan vijf jaar werkzaam is - ambiëren slechts 6% om het apothekersberoep in loondienst uit te oefenen. 43% prefereert om als zelfstandig apotheker te opereren. Bij de resterende 51% gaat de voorkeur uit naar het uitoefenen van het beroep binnen een samenwerkingsverband. Van de apothekers die kiezen voor een samenwerkingsverband neemt slechts een kwart genoegen met een minderheidsbelang.

Als de apotheker in loondienst werkt, dan werkt hij het liefst voor een collega-apotheker (72%). Een baan in de supermarkt of bij een drogisterijketen bekoort het minst (6%).

De belangstelling voor een dienstverband bij een groothandel is even beperkt als voor een functie bij de overheid (11%). Het onafhankelijk kunnen uitoefenen van het beroep is de belangrijkste motivatie voor de gewenste zelfstandigheid.

Ongewenste ontwikkeling

Zorgverzekeraars die eigen apotheken gaan exploiteren, wordt door bijna twee op de drie apothekers als de meest ongewenste ontwikkeling voor de toekomst gezien. Apothekers voelen overigens wel mee met de zorgverzekeraars. 80% is van mening dat de overheid de zorgverzekeraars heeft opgezadeld met het probleem van het geneesmiddelenbudget. Drie op de tien apothekers maakt zich het meest zorgen over het overnemen van apotheken door groothandels en ketens.

Samenwerking

Op het gebied van samenwerking zijn vrijwel alle apothekers het met elkaar eens. 87% van de apothekers is van mening dat de farmaceutische zorgverlening in ons land het meest gediend is met verdergaande onderlinge samenwerking tussen apothekers.

Figuur 1: zo wil de openbare apotheker zijn beroep uitoefenen