1 okt 1999, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 134 Nr 39

Openbare apotheken leverden in 1998 voor bijna ƒ 260 miljoen (uitgaven tegen verkoopprijs, exclusief BTW) aan pijnstillers af (12 miljoen verstrekkingen). Dit blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Bij de berekening zijn de volgende soorten geneesmiddelen meegenomen:

• opioiden (ƒ 49 miljoen);
• niet opiaten (ƒ 37 miljoen);
• NSAID's (ƒ 173 miljoen).

Opioiden zijn geneesmiddelen die onder de opiumwet vallen (met uitzondering van het geneesmiddel Tramadol). Aan opioiden is in 1998 voor ƒ 49 miljoen uitgegeven via de openbare apotheek. Hiermee waren in totaal 1,1 miljoen voorschriften gemoeid. De opioiden waaraan het meeste is uitgegeven zijn: Fentalyn (ƒ 14,6 miljoen), Tramadol (ƒ 12,9 miljoen) en Morfine (ƒ 9,2 miljoen).

Aan niet-opiaten is in 1998 in totaal ƒ 37 miljoen besteed (4,1 miljoen voorschriften). Het belangrijkste geneesmiddel binnen deze groep is het geneesmiddel paracetamol. In 1998 werd er in totaal 3,1 miljoen keer paracetamol verstrekt via de openbare apotheek. In totaal werd er in 1998 via de openbare apotheek voor ƒ 21,6 miljoen uitgegeven aan paracetamol.

NSAID's zijn geneesmiddelen die behalve pijnstillend, ook ontstekingsremmend werken. Deze geneesmiddelen worden daarom ook vaak bij reuma gebruikt. De uitgaven aan NSAID's bedroegen in 1998 in totaal ƒ 173 miljoen. Hiermee waren 6,3 miljoen voorschriften gemoeid. De meest verstrekte NSAID's in 1998 zijn: Diclofenac, Ibuprofen en Naproxen.

Voor paracetamol en een belangrijk aantal NSAID's geldt dat deze middelen sinds 1 september 1999 alleen nog worden vergoed door de zorgverzekeraar wanneer er sprake is van chronisch gebruik.

Migrainemiddelen

Bij de berekening van de totale uitgaven aan pijnstillers heeft de SFK de migrainemiddelen niet meegenomen. Aan deze groep geneesmiddelen werd in 1998 voor ƒ 80 miljoen uitgeven (570.000 verstrekkingen). De uitgaven aan migrainemiddelen zijn de afgelopen drie jaar grofweg verdubbeld van ƒ 44 miljoen in 1995 tot ƒ 80 miljoen in 1998. De groei houdt verband met het feit dat het een "nieuwe" groep geneesmiddelen betreft. In navolging van de introductie van Immigran in 1993 zijn er de afgelopen paar jaar ook nog de geneesmiddelen Naramig, Zomig en Maxalt op de markt gebracht.

Tabel 1: Top 5 van de meest verstrekte pijnstillers via de openbare apotheek in 1998