De verwerkingsgraad van een fulltime apothekersassistent bedroeg in 1998 13.022 voorschriften (figuur 1). Ten opzichte van 1997 is de verwerkingsgraad met 3,1 % gestegen. Zowel WTG-voorschriften als Buiten-WTG-voorschriften (ongeacht of ze wel of niet worden vergoed door de zorgverzekeraar) zijn bij de berekening meegenomen. De handverkoop, verstrekkingen van hulpmiddelen en de inspanningen van overige medewerkers zijn bij de berekening niet meegewogen.

De verwerkingsgraad, het aantal voorschriften in relatie tot het aantal apothekersassistenten, is een nuttige maatstaf om te beoordelen of het personeelsbestand zich verhoudt tot de werkdruk in de apotheek. Het landelijk gemiddelde is echter niet als absolute norm te hanteren. Van apotheek tot apotheek kunnen er grote verschillen optreden in het aantal verstrekkingen per assistent. Bij apotheken die in grote steden gevestigd zijn is de verwerkingsgraad veelal lager dan het landelijk gemiddelde (figuur 2). Plattelandsapotheken daarentegen hebben doorgaans een hogere verwerkingsgraad. De belangrijkste verklaring voor dit verschijnsel is het feit dat apothekers in een plattelandssituatie te maken hebben met een beperktere groep voorschrijvers. Deze apothekers zijn beter in staat om afspraken te maken met de betrokken huisartsen omtrent het te voeren formularium en de wijze waarop recepten door de huisartsen aan de apotheek worden doorgegeven. De diversiteit in het aantal voorschrijvers en de mate van samenwerking tussen apotheker en voorschrijver zijn er dus bepalend voor of verstrekkingen snel of minder snel kunnen worden afgehandeld. Ook de wijze waarop weekenddiensten zijn geregeld en het aantal eigen bereidingen in de apotheek zijn van invloed op de hoogte van de verwerkingsgraad.

In totaal zijn er aan het einde van 1998 11.931 apothekersassistenten werkzaam in de openbare farmacie. De gemiddelde werkweek van een apothekersassistent is 27,76 uur. Omgerekend naar fulltime eenheden werken in een openbare apotheek gemiddeld 5,85 apothekersassistenten (figuur 3). Naast deze 11.931 apothekersassistenten werken er in de openbare apotheken ook nog 2.439 apothekers en 2.280 hulpmedewerkers. Het totaal aantal werkzame personen in openbare apotheken komt dus neer op 16.650 ofwel op ruim 10 personen per apotheek.Figuur 1

Figuur 1: verwerkingsgraad apothekersassistenten; aantal voorschriften per fulltime apothekersassistent

* In de periode 1991 - 1995 hadden fulltime apothekersassistenten een 38- urige werkweek. Medio 1996 is dit veranderd in een 36-urige week.

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: verwerkingsgraad apothekersassistenten in plattelandsapotheek en grote steden, 1998; aantal voorschriften per fulltime apothekersassistent

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 3: aantal medewerkers in een gemiddelde apotheek, begin 1999; omgerekend naar fulltime eenheden (%)