Als gevolg van de taakstelling van minister Borst hebben de openbare apothekers in het derde kwartaal van 1998 ƒ 48 miljoen (incl. BTW) aan apotheekvergoeding ingeleverd. Inclusief de door apotheekhoudende huisartsen ingeleverde vergoeding komt het totaal uit op ƒ 53 miljoen (incl. BTW). Dit blijkt uit de meest recente onderzoekscijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Gezien het feit dat het geneesmiddelengebruik in het vierde kwartaal doorgaans hoger is dan in het derde kwartaal, kan gesteld worden dat de taakstelling van ƒ 100 miljoen voor 1998 ruimschoots gehaald wordt. Bij het vaststellen van het claw-backpercentage voor 1999 zal de overheid derhalve rekening moeten houden met een naverrekening over 1998 ten aanzien van hetgeen te veel is ingeleverd. Naar verwachting zal het hierbij gaan om een bedrag van circa ƒ 16 miljoen (incl. BTW).

Apotheek leverde ruim ƒ 30.000 in

Gemiddeld leverde een openbare apotheek in het derde kwartaal va 1998 ƒ 31.300 (incl. BTW) in door de kortingsmaatregel. Bij de afzonderlijke apotheken lopen de bedragen uiteen van ƒ 4.700 (incl. BTW) tot ƒ 74.000 (incl. BTW).

Voordat men goed kan beoordelen in hoeverre de taakstelling evenredig verdeeld wordt over de apotheken, moet er gecorrigeerd worden voor de verschillen qua apotheekomzet.

De SFK doet dit door de ingeleverde korting te relateren aan het aantal WTG-voorschriften. Hieruit volgt dat de openbare apotheken naast de forfaitaire korting van ƒ 0,49 op de receptregelvergoeding gemiddeld nog eens ƒ 2,04 aan inkoopvoordelen inleveren per afgeleverd WTG-geneesmiddel. De SFK constateert daarbij dat er grote verschillen optreden bij de diverse apotheken. De ingeleverde vergoeding per WTG-voorschrift varieert van ƒ 1,38 tot ƒ 2,58. Van een evenredige verdeling van de taakstelling is dus geen sprake.

Aanscherping nullijst leidt tot grotere verschillen

Het Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg heeft bij de uitvoering van de taakstelling een aantal (dure) geneesmiddelen uitgesloten van de korting van 4,77% op de inkoopvergoeding. Deze geneesmiddelen staan vermeld op de zogenaamde 'nullijst'.

Per 1 oktober jongstleden is deze nullijst uitgedund. Middelen als Betaferon^®, Neupogen^® en Combivir^® worden sindsdien niet meer uitgezonderd. Dit heeft enerzijds tot gevolg dat apothekers in het vierde kwartaal meer korting inleveren dan in het derde kwartaal. Anderzijds worden ook de verschillen tussen de afzonderlijke apotheken groter. In het meest extreme geval loopt de ingeleverde korting per WTG-voorschrift op tot ƒ 3,10, terwijl de gemiddelde korting stijgt van ƒ 2,04 tot ƒ 2,17 per WTG-voorschrift.

Stadsapotheek levert meer in

Opvallend is dat er een duidelijk verband is tussen de verstedelijkingsgraad en de in te leveren apotheekvergoeding. Uitgaande van de huidige situatie leveren apothekers in de grote steden 9% meer korting in dan hun collegae op het platteland.

Figuur 1: verdeling apotheken naar in te leveren korting per WTG-voorschrift
             situatie november 1998

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: in te leveren korting per WTG-voorschrift naar verstedelijkingsgraad
             situatie november 1998