Kosten diabetesmiddelen met € 56 mln gestegen

Openbare apotheken verstrekten in 2023 aan bijna 960.000 patiënten een diabetesmiddel, een toename van ruim 50.000 gebruikers (5,9%) ten opzichte van 2022. De verhouding insulinegebruikers (12%), non-insuline gebruikers (70%) en gebruikers van beide groepen (18%) veranderde nauwelijks.

De NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 adviseert sinds eind 2021 om bij zeer-hoogrisicopatiënten op cardiovasculair gebied eerder te starten met een SGLT-2-remmer of een GLP-1-agonist. Dit advies heeft in 2023 gezorgd voor een oplopend aantal gebruikers van deze middelen. Het aantal gebruikers van SGLT-2-remmers nam in 2023 toe met 67.000 tot bijna 186.000 (57%) en bij de GLP-1-agonisten met 30.000 tot 115.000 (37%). De GLP-1-agonisten Saxenda en Wegovy zijn buiten beschouwing gelaten, aangezien deze producten niet geregistreerd zijn voor diabetes, maar voor obesitas.

Inclusief de door patiënten zelf betaalde middelen, bedroegen de totale kosten voor diabetesmiddelen in 2023 ruim € 350 miljoen, een toename van bijna € 56 miljoen (19%). Terwijl de kosten voor insuline en DPP-4-remmers afnamen, namen de kosten voor de andere groepen toe en dan vooral voor de SGLT-2-remmers (+ € 27 miljoen) en GLP-1-agonisten (+ € 31 miljoen).

GLP-1-agonisten

De vergoeding van GLP-1-agonisten kent aanvullende voorwaarden die staan op Bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Ze worden alleen vergoed voor patiënten bij wie de glucosewaarden onvoldoende kunnen worden gereguleerd met de standaardbehandeling van ten minste een SGLT-2-remmer en metformine.

Uit data van de SFK blijkt dat ruim € 8 miljoen (van de ruim € 108 miljoen) aan kosten voor deze middelen niet direct gedeclareerd zijn bij de zorgverzekeraar door de apotheek. Dit kan bijvoorbeeld Ozempic betreffen dat in de praktijk off-label bij overgewicht wordt gebruikt en daarmee niet voldoet aan de vergoedingsvoorwaarden. Het kan zijn dat de patiënt alsnog de kosten bij de verzekeraar gedeclareerd en vergoed heeft gekregen. De SFK heeft daarop echter geen zicht.