Minder gebruikers van zelfbetaalde medicijnen
23 februari 2023, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 158 Nr 8
In Nederland vergoeden zorgverzekeraars geneesmiddelen die door de minister van VWS zijn opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). De meeste receptplichtige geneesmiddelen zijn in het GVS opgenomen, maar een relatief klein deel niet. Voor die middelen is wel een recept nodig voordat een apotheker dit middel mag verstrekken, maar verzekeraars vergoeden dit middel niet.
Nederlandse openbaar apothekers verstrekten in 2022 aan 3,1 miljoen mensen zo’n receptplichtig geneesmiddel dat gebruikers zelf betaalden. Dat is een daling van bijna 2,5% ten opzichte van 2021. De bijbehorende uitgaven daalden met een vergelijkbaar percentage naar € 160 miljoen, exclusief 9% btw.
Dalers
De daling in het aantal gebruikers van zelfbetaalde receptgeneesmiddelen komt vooral voor bij enkele geneesmiddelgroepen die veel gebruikers tellen. De grootste daling is zichtbaar bij de maagzuurremmers. Mensen krijgen sinds 2012 hun maagzuurremmers alleen nog maar vergoed bij chronisch gebruik. Hier nam het aantal gebruikers het afgelopen jaar af met 55.000, een daling van ongeveer 6,7%. Patiënten gaven in 2022 € 15,6 miljoen uit aan maagzuurremmers.
Ook neemt al enige jaren het aantal gebruikers van hormonale en lokale anticonceptiva af. Over 2022 telde de SFK bijna 50.000 gebruiksters minder, een daling van 4,4%. Vrouwen gaven in 2022 ongeveer € 44,1 miljoen uit aan anticonceptiva.
Daalde het aantal gebruikers van zelfbetaalde vitamine D in 2022 nog, in 2023 verwacht de SFK weer een toename. Alle sterktes van vitamine D zijn per 1 januari 2023 uit het GVS uitgestroomd en 1 miljoen mensen moeten dit in principe zelf gaan betalen.
Grootste stijger
Stijgingen in gebruikersaantallen doen zich ook voor. Zo nam het aantal gebruikers van zelfbetaalde malariamiddelen het afgelopen jaar het meest toe. Mensen krijgen deze middelen alleen vergoed voor de behandeling van malaria, maar niet als zij het profylactisch krijgen voorgeschreven. Het aantal gebruikers steeg het afgelopen jaar van nog geen 25.000 naar 77.000. Daarmee is het aantal gebruikers nog niet terug op het niveau van vóór de coronapandemie, toen jaarlijks tot 150.000 mensen malariaprofylaxe gebruikten.
Zelfbetaalde anticonceptiva tellen de meeste gebruikers
Geneesmiddel(groep) |
Aantal gebruikers |
Verschil 2021 |
Uitgaven (mln. €) |
Verschil 2021 | |
1 |
Anticonceptiva, systemische en lokale |
1.080.000 |
-4,4% |
44,1 |
-5,1% |
2 |
Slaap- en kalmeringsmiddelen |
990.000 |
-0,9% |
43,2 |
0,2% |
3 |
Maagzuurremmers |
770.000 |
-6,7% |
15,6 |
-2,6% |
4 |
Middelen bij erectiestoornissen |
120.000 |
4,9% |
14,1 |
-0,2% |
5 |
Malariamiddelen |
77.000 |
238% |
4,2 |
191% |
6 |
Paracetamol (hoge sterkte) |
58.000 |
-11% |
3,0 |
-17% |
7 |
Ontwormingsmiddelen |
47.000 |
87% |
3,2 |
90% |
8 |
Salicylzuur- en ureum preparaten |
46.000 |
-4,7% |
1,0 |
-0,7% |
9 |
Bacteriële en virale vaccins |
37.000 |
-28% |
3,7 |
-3,6% |
10 |
Vitamine D |
26.000 |
-26% |
1,3 |
-23% |
Top 10 receptplichtige niet-vergoede geneesmiddelgroepen met hoogste aantal gebruikers in 2022
Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen
Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits
onder volledige bronvermelding.