3% meer palliatieve sedatie in thuissituatie

Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase om zijn lijden te verlichten. De sedatie kan continu, acuut (uren tot een dag) of met tussenpozen worden toegepast. Palliatieve sedatie is geïndiceerd bij patiënten die onbehandelbare ziekteverschijnselen hebben, daaraan ondraaglijk lijden en naar verwachting binnen één tot twee weken zullen overlijden. De behandeling zelf heeft niet als doel het leven te beëindigen, een nadrukkelijk verschil met euthanasie

Midazolam

Volgens de Multidisciplinaire Richtlijn Palliatieve sedatie (2022) is midazolam het middel van eerste keus. Bij continue toediening wordt zo nodig levomepromazine toegevoegd. Van deze middelen worden alleen de parenterale vormen (voor injectie of infusie) gebruikt.
Het aantal patiënten dat in de thuissituatie palliatieve sedatie ontving, is gestegen van 43.000 patiënten in 2021 naar 44.000 patiënten in 2022 (+3%). Hun gemiddelde leeftijd was 78 jaar.
SFK kijkt voor de bepaling van palliatieve sedatie naar patiënten aan wie midazolam en/of levomepromazine (voor parenterale toediening) is verstrekt door de openbare apotheek, waarbij het verschil in dagen tussen hun laatste afleverdatum van deze middelen en de laatste afleverdatum van enig (ander) middel, maximaal veertien dagen bedraagt.
Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn er in 2022 circa 170.000 mensen overleden. Dat betekent dat er in dat jaar bij meer dan één op de vier sterfgevallen (26%) sprake was van palliatieve sedatie in de thuissituatie. Het aandeel palliatieve sedatie is in de afgelopen tien jaar gestaag toegenomen, van 15,5% in 2013 naar 26,0% in 2022. Mensen die palliatieve sedatie in een ziekenhuis of verpleeghuis ontvingen, zijn niet meegenomen in bovenstaande cijfers.

Aandeel palliatieve sedatie in de thuissituatie neemt toe

Percentage palliatieve sedatie in thuissituatie ten opzichte van alle overlijdens in Nederland (2013-2022)