3,2 miljoen medicijngebruikers afhankelijk van één fabrikant

Ook aan het begin van dit jaar wezen verzekeraars weer artikelen van geneesmiddelfabrikanten aan als preferent. Bij 27% van de artikelen betrof de aanwijzing van een verzekeraar een ander merk dan het preferente middel van 2022. Chronische gebruikers van deze middelen moeten wisselen naar een artikel van een andere fabrikant om hun geneesmiddel vergoed te krijgen.

76% van artikelen binnen preferentiebeleid is niet-preferent

Van 383 werkzame stoffen vallen 7512 verschillende artikelen onder het preferentiebeleid. Hiervan zijn 1824 artikelen (24%) aangewezen als preferent bij ten minste één verzekeraar. De overige 76% is nergens preferent aangewezen. De SFK schat in dat in 2022 negen op de tien geneesmiddelgebruikers (minimaal) één geneesmiddel gebruikt dat bij tenminste één verzekeraar preferent is aangewezen.
Bij de grootste zorgverzekeraar, Zilveren Kruis, hadden apothekers tot 2023 de mogelijkheid om voor een zorgovereenkomst zonder preferentiebeleid te kiezen. Dat bood fabrikanten van niet-preferente artikelen nog enig zicht op een (beperkt) marktaandeel in Nederland. En voor patiënten bood dit kansen op alternatieven wanneer de preferente leveranciers leveringsproblemen ervoeren. Vanaf dit jaar biedt Zilveren Kruis alleen nog maar overeenkomsten aan met het preferentiebeleid. Hiermee is 92% van de verzekerden verzekerd bij een zorgverzekeraar die preferentiebeleid voert.

Beschikbaarheid

De druk op de beschikbaarheid van geneesmiddelen neemt in 2023 verder toe door een toename van het aantal artikelen dat bij álle verzekeraars die preferentiebeleid voeren, preferent is aangewezen. In 2023 zijn 37 artikelen bij alle verzekeraars preferent aangewezen. Dat aantal lijkt laag, maar in 2022 gebruikten in totaal 3,2 miljoen geneesmiddelgebruikers deze middelen. Wanneer een leverancier een beschikbaarheidsprobleem heeft, hebben deze gebruikers minder kans dat de rest van de markt nog wél kan leveren.

3,2 miljoen gebruikers van 37 artikelen die overal preferent zijn

 ^{*verzekeraars die preferentiebeleid VGZ volgen zijn voor deze analyse samengenomen met VGZ.}

Preferente artikelen (links) naar aantal verzekeraars waar deze preferent zijn, met aantal gebruikers van deze artikelen (rechts)
NB: Een gebruiker van meerdere geneesmiddelen kan meegeteld zijn in verschillende categorieën.