Nieuwe cholesterolverlagers beslaan 66% van de kosten

In 2021 verstrekten openbare apotheken aan 2,1 miljoen mensen een cholesterolverlager voor in totaal € 160 miljoen (materiaalkosten tegen apotheekinkoopprijs (AIP)). Hiermee komt het aantal gebruikers 4% hoger uit dan in 2020. Statines, die de aanmaak van lichaamseigen cholesterol remmen, zijn het voorkeursmiddel en veruit de meest gebruikte groep cholesterolverlagers. Bijna 90% van alle mensen die in 2021 een cholesterolverlager gebruikten, kreeg alleen een statine. Nadat in 2018 het laatste patent binnen de groep statines was verlopen, stabiliseerden de kosten aan statines op zo’n € 35 miljoen per jaar. Dat is nog geen kwart van de totale kosten en komt overeen met gemiddelde kosten van € 17 per gebruiker per jaar.

Ezetimib

Ezetimib, dat de opname van cholesterol uit de darmen remt, kan worden ingezet als een statine onvoldoende effect oplevert. Het middel telde in 2021 bijna 220.000 gebruikers, inclusief patiënten die ezetimib in de vaste combinatie met een statine gebruiken. Met in totaal € 13 miljoen aan kosten in 2021, kwamen de gemiddelde kosten per gebruiker met ezetimib uit op € 59, drieënhalf keer zoveel als voor de statines.
Evolocumab en alirocumab, met respectievelijk 13.000 en 9000 gebruikers in 2021, behoren tot de nieuwste generatie cholesterolverlagers – de PCSK9-remmers. Deze 22.000 patiënten vormden slechts 1% van alle gebruikers van cholesterolverlagers. Beide middelen worden onder voorwaarden vergoed voor hoogrisicopatiënten met een te hoge cholesterolwaarde bij wie statines in combinatie met ezetimib onvoldoende effect hebben.
Afgelopen jaar bedroegen de kosten aan PCSK9-remmers ruim € 100 miljoen. Daarmee hebben ze een drie keer zo groot kostenaandeel als de veelgebruikte statines. Een behandeling kost gemiddeld op jaarbasis meer dan € 4000 per gebruiker. Per 2022 is een nieuwe PCSK9-remmer, inclisiran, op de markt gekomen. Hierdoor zullen de kosten van deze groep middelen mogelijk verder toenemen.

Weinig gebruikte PCSK9-remmers goed voor 66% van de kosten

Verdeling aantal gebruikers en kosten cholesterolverlagers naar middel, 2021