Benzodiazepinen: 3,7% meer eerste uitgiftes

Benzodiazepinen is de verzamelnaam voor de groep slaap- en kalmeringsmiddelen. Deze middelen worden onder meer toegepast bij angstgevoelens, slapeloosheid en epilepsie. Vanwege hun verslavende eigenschappen en verhoogd valrisico wordt in richtlijnen van huisartsen geadviseerd om deze medicatie slechts in uitzonderingsgevallen voor te schrijven en alleen voor kortdurend gebruik.

Eerste uitgiftes

Voor geneesmiddelen waarbij een patiënt voor het eerst – of langer dan twaalf maanden geleden – deze werkzame stof gebruikt, wordt door de apotheek uitleg geven in de vorm van een eerste-uitgiftegesprek. Van de eerste uitgiftes voor benzodiazepinen wordt 80% voorgeschreven door de huisarts, 13% door specialisten en 7% door instellingsartsen. Huisartsen schreven bij de start gemiddeld 8,6 standaarddagdoseringen voor, terwijl specialisten en instellingsartsen gemiddeld 11 standaarddagdoseringen voorschreven.
Het aantal eerste uitgiftes van benzodiazepinen is in 2021 met 3,7% toegenomen. Deze toename kwam vooral voor rekening van temazepam (+9,0%), één van de twee middelen die volgens de NHG-Standaard de voorkeur heeft om een medicamenteuze behandeling bij slaapproblemen mee te starten.
Met de toename van het aantal eerste uitgiftes van benzodiazepinen is er een eind gekomen aan de dalende trend van het aantal gebruikers. In 2021 is het totale aantal toegenomen met 1,5% ten opzichte van 2020 naar 1,37 miljoen mensen. Onder twintigers en dertigers is het aandeel gebruikers per hoofd van de bevolking gegroeid met 2,4% terwijl het onder 75-plussers afnam met 1,2%.

Gebruik

Hoewel het totale aantal gebruikers is toegenomen, is het totale gebruik van benzodiazepinen afgenomen. Uitgedrukt in standaarddagdoseringen (DDD’s) lag het gebruik in 2021 met 146 miljoen DDD’s 2,6% onder het niveau van 2020. Het gemiddelde gebruik per patiënt nam af van 112 naar 108 DDD’s in heel 2021.

Aantal gebruikers benzodiazepinen neemt toe na een jarenlange daling

Aantal gebruikers benzodiazepinen per leeftijdscategorie (2017-2021)