Uitgaven aan farmaceutische zorg stegen in 2017 met 1,3%

Data en feiten 2018

De toename van de uitgaven aan geneesmiddelen in 2017 met ‘maar’ 1,3% betekent een stevige meevaller voor de overheid. Bij het vaststellen van de begroting voor 2017 was namelijk nog met een toename van 4,6% rekening gehouden. Daarmee compenseert deze meevaller voor een groot deel de tegenvaller in de rijksbegroting vanwege het deels dichtdraaien van de Groninger gaskraan.
De meevaller is vooral ontstaan door een lager prijspeil van geneesmiddelen ten gevolge van een koersdaling van het Britse pond rond het Brexit-referendum. Een daling van de koers van het Britse pond leidt tot lagere medicijn-prijzen omdat de Nederlandse overheid via de Wet geneesmiddelprijzen (WGP) voor veel geneesmiddelen een maximumprijs heeft vastgesteld, die overeenkomt met het gemiddelde van de prijs van een geneesmiddel in België, Duitsland, Frankrijk en Engeland. In totaal was de koersdaling van het Britse pond in 2017 goed voor ruim € 100 miljoen aan lagere uitgaven aan farmaceutische zorg.

Toename gebruik

Dat de uitgaven ondanks de prijsdalingen toch zijn gestegen, komt mede door een toename van het geneesmiddelengebruik. Uitgedrukt in standaarddagdoseringen (DDD) nam het geneesmiddelengebruik net als de uitgaven met 1,3% toe. In de jaren 2014, 2015 en 2016 nam het geneesmiddelen-gebruik nog met respectievelijk 2,9%, 2,6% en 2,0% toe. De toename van het geneesmiddelengebruik vlakt daarmee duidelijk af en ligt nu zelfs onder het niveau dat op grond van de bevolkingstoename en de vergrijzing mag worden verwacht.

Prijsafspraken

Voor twee geneesmiddelgroepen declareerden openbare apotheken in 2017 bij de zorgverzekeraars fors meer: antistollingsmiddelen (+ € 42 miljoen) en cholesterolverlagers (+ € 35 miljoen). Bij de antistollingsmedicatie gaat dit met name om de DOAC’s die in stevig tempo terrein winnen op de vitamine-K-antagonisten (VKA). Ook bij de cholesterolverlagers zorgt de opmars van een nieuwe generatie geneesmiddelen, de PCSK9-remmers, voor de omzetstijging. Tegenover deze omzetstijging stond een stevige daling van de uitgaven aan de nieuwe generatie HCV-middelen (- € 73 miljoen). De SFK besteedde vorige week op deze pagina al aandacht aan de dalende omzet voor HCV-middelen.
Hoe hoog de werkelijke kosten aan DOAC’s, nieuwe cholesterolverlagers en nieuwe HCV-middelen uiteindelijk uitpakken, is vanwege geheime prijsafspraken tussen het ministerie van VWS en de leveranciers niet bekend. 

Uitgaven aan farmaceutische zorg in het basispakket via openbare apotheken (in miljoenen €)

Gematigde uitgavenstijging is opnieuw meevaller voor de overheid