Oudere polyfarmaciepatiënt betaalt tol pakketadvies

Op verzoek van VWS-minister Edith Schippers heeft het Zorginstituut zich gebogen over de vraag of vitamines, mineralen en paracetamol 1000 mg nog steeds in het basispakket thuishoren. Volgens het definitieve advies van dit instituut horen (receptplichtige) geneesmiddelen niet meer in het pakket thuis als daarvoor een (nagenoeg) gelijkwaardig geneesmiddel of voedingssupplement in de vrije verkoop verkrijgbaar is. 

Miljoen personen

Dit voorstel treft bijna een miljoen personen. Op basis van het conceptadvies waren dat er nog 1,7 miljoen. Het verschil komt doordat het Zorginstituut in het definitieve advies voorstelt de vergoeding te handhaven voor middelen waarvoor geen alternatief in de vrije verkoop beschikbaar is, terwijl in het conceptadvies nog werd voorgesteld ook de vergoeding van deze geneesmiddelen te schrappen omdat het geneesmiddelen met relatief lage kosten zouden zijn. De minister heeft aangegeven het advies mee te zullen nemen in haar besprekingen met de Tweede Kamer voor het basispakket 2018. Meer dan de helft van de een miljoen gebruikers van vitamines, mineralen of paracetamol maakt op basis van overig genees- en hulpmiddelengebruik het eigen risico vol en bij nog eens een kwart is dat vanwege specialistenbezoek zeer waarschijnlijk. Inclusief een klein aantal personen onder de 18 jaar (zonder eigen risico), zal dus bijna 80% van de huidige gebruikers de uit te sluiten middelen zelf moeten betalen.

Lastenverschuiving

Uitgaande van het huidige gebruik zorgt dit voor een lastenverschuiving van € 47 miljoen (exclusief btw) van de zorgverzekeraar naar de patiënt. De SFK baseert zich bij de berekening of iemand het eigen risico heeft volgemaakt op de declaraties van genees- en hulpmiddelen binnen de basisverzekering die apothekers bij verzekeraars in rekening brachten. Dit is exclusief de mogelijk van vergoeding uit te sluiten medicatie. De uitgaven aan mogelijk van vergoeding uit te sluiten vitamines, mineralen of paracetamol bedroegen € 53,9 miljoen. Deze uitgaven bevatten de medicijnkosten en de afleverkosten. Dit komt neer op gemiddeld € 55 per persoon per jaar. Deze uitgaven zijn scheef verdeeld over de verschillende gebruikers. Bij bijna 200.000 gebruikers lopen de kosten op tot boven de € 80 en voor 100.000 mensen is dit zelfs meer dan € 150 bovenop het eigen risico. In extreme gevallen bedragen de kosten enkele honderden euro’s per persoon. Verreweg de meeste gebruikers van vitamines, mineralen of vitamines slikken meerdere geneesmiddelen tegelijk. Bijna 80% van de gebruikers slikt minimaal vijf verschillende geneesmiddelen per jaar en bij 36% zijn dat er zelfs meer dan tien.

Grafiek: Gebruikers vitamines, mineralen en paracetamol naar eigen risico status, 2016

80% van de gebruikers van vitamines, mineralen of paracetamol maakt het eigen risico vol