Brexit leidt tot € 100 miljoen minder omzet in apotheken

Vanaf 1 april zullen de prijzen van receptgeneesmiddelen in openbare apotheken met gemiddeld 1,9% dalen. Deze daling komt bovenop de prijsdaling van 1,6% die in oktober 2016 plaatsvond. Beide  dalingen zijn het gevolg van de koersval van het Britse pond ten opzichte van de euro, nadat het Britse volk voor een Brexit stemde. Naar verwachting zullen deze prijsdalingen in 2017 een drukkend effect van € 100 miljoen hebben op de uitgaven aan farmaceutische zorg. Prijsdalingen bij tiotropium (Spiriva), rosuvastatine (Crestor) en combinaties van salmeterol en fluticason (Seretide en generieke varianten) hebben de meeste impact op de lagere geneesmiddeluitgaven.

Prijzenwet

De koersval van het pond werkt door in onze geneesmiddelenprijzen vanwege de prijzenwet. Tweemaal per jaar – in april en oktober – stelt de minister van VWS op grond van de Wet Geneesmiddelenprijzen (WGP) maximumprijzen vast. Deze wet bepaalt dat de prijs die leveranciers voor een geneesmiddel mogen vragen, niet hoger mag zijn dan de gemiddelde prijs van hetzelfde geneesmiddel in België, Duitsland, Frankrijk en Groot–Brittannië. Bij het bepalen van de maximumprijs gaat de overheid uit van de koers ten tijde van de uitgave van de gehanteerde Britse prijslijst. Een jaar geleden was die koers nog € 1,36 per pond. Bij de huidige vaststelling was deze nog slechts € 1,16 per pond. Dit komt neer op een daling van 17%, die grofweg voor een vierde deel doorwerkt in de maximumprijs. In de praktijk is dit iets minder omdat de minister niet voor alle geneesmiddelen een maximumprijs vaststelt.

Onzekerheid

Gezien de huidige koersverhouding zal het effect van de Brexit op maximumprijzen die de overheid in oktober 2017 vaststelde beperkter zijn. Toch zal de onzekerheid op de financiële markten waarschijnlijk nog wel even aanhouden. De Britse premier May wil de Brexit een dezer dagen in gang zetten. Als de vertrekprocedure van start gaat, duurt het naar verwachting nog zo’n twee jaar voordat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie echt verlaat. Daarnaast is er ook onzekerheid over de toekomst van de prijzenwet. Ondanks het succes van deze wet blijft er een politieke wens tot verdere aanscherping van de WGP. Een Kamermeerderheid van VVD, CDA, Groen- Links, SP en ChristenUnie hebben een aanpassing van de prijzenwet als  voorgenomen beleid laten doorrekenen door het Centraal Planbureau. De aanpassing gaat over de uitbreiding van het aantal referentielanden met een berekening van de maximumprijzen per geneesmiddel op basis van de drie landen met de laagste prijs. Bij de introductie van meer referentielanden met een andere munt dan de euro zullen de effecten van koersschommelingen een nog grotere rol gaan spelen.

Grafiek: Prijsindexcijfer receptgeneesmiddelen (januari 2012 = 100, verticale lijnen: WGP-ijkmomenten).

Drie kwart van lager prijsniveau sinds 2012 komt door prijzenwet