Overname leidt vooral tot minder formuleapotheken

Gedurende het afgelopen jaar openden 33 nieuwe apotheekvestigingen hun deuren. Drie daarvan zijn poliklinische apotheken. Twee nieuwe apotheken zijn dienstapotheken, die feitelijk alleen administratief nieuwe apotheken zijn omdat ze zijn afgesplitst van een poliklinische apotheek. Tegenover het aantal van 33 nieuw gevestigde apotheken staan 20 apotheken die hun deuren voorgoed sloten. Eén daarvan was een poliklinische apotheek. In 2016 sloten geen dienstapotheken. Het aantal apotheken dat de deuren opende, is een gebruikelijk aantal. De netto toename van 13 apotheken is vooral het gevolg van het feit dat minder apotheken dan andere jaren dicht gingen.

Grootste keten

In 2016 is het aandeel keten- en formuleapotheken fors gedaald. Bedroeg hun gezamenlijk aandeel in januari 2016 nog 77%, een jaar later is dat afgenomen tot 71%. Dit is het gevolg van ingrijpen van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) die in 2016 definitief toestemming gaf voor de overname van Mediq door Brocacef. Volgens de ACM had Brocacef met de ruim 600 apotheken, die ze na de overname zouden bezitten, op te veel lokale markten een marktaandeel van meer dan 50%, waardoor zorgverzekeraars te sterk afhankelijk werden van Brocacef om aan hun zorgplicht te voldoen. Van de ACM moest Brocacef na de fusie 89 apotheken afstoten, bestaande uit zowel eigendoms- als formuleapotheken. De apotheken gaan verder onder de naam BENU, wat ook voor de overname al de naam van de Brocacef-apotheken was. Momenteel is de herstructurering nog niet geheel afgerond en behoren 323 eigendomsapotheken en 177 formule-apotheken tot BENU. Daarmee heeft BENU nu 500 apotheken aan zich gebonden en voert daarmee de lijst aan met meest aangesloten apotheken. Voor de overname had BENU 310 eigendoms- en formuleapotheken aan zich gebonden en Mediq 295.

Overige ketens

Vorig jaar telde de formule Service Apotheek – gelieerd aan groothandel Mosadex – de meeste aangesloten apotheken, namelijk 427. Ondanks dat hun aantal vorig jaar steeg naar 432, moet Service Apotheek nu genoegen nemen met de tweede plaats. Alliance Healthcare bindt 205 apotheken aan zich, waarvan 60 in eigendom – herkenbaar als Boots-apotheken – en 145 formuleapotheken onder de vlag van Alphega. Stichting VNA is (mede-)eigenaar van 132 apotheken, Medsen van 46 en de Verenigde Apotheken Limburg (VAL) van 36. Het zakelijk belang van ketenapotheken wordt behartigd door de Associatie van Ketenapotheken (ASKA). Hiervan zijn lid: BENU, Boots, Medsen, Thio Pharma (24 apotheken), Zorggroep Almere (16 apotheken) en Arts en Zorg, een organisatie van geïntegreerde eerstelijnsgezondheidscentra.  

Grafiek: Aantal openbare apotheken naar eigendom keten, formule of zelfstandig (2011-2015)

Meer openbare apotheken, maar minder formule-apotheken