Migrainebehandelingen steeds goedkoper

De afgelopen tien jaar verstrekten de openbare apotheken jaarlijks aan ongeveer 230.000 mensen een zogenoemde triptaan. Triptanen worden ingezet om een migraineaanval te couperen, of bij de behandeling van clusterhoofdpijn. In veel gevallen zal de patiënt eerst een algemene pijnstiller, zoals paracetamol of een NSAID, hebben gebruikt, voordat een arts overgaat tot het voorschrijven van triptanen. Op voorhand is de kans op een succesvolle behandeling met de ene triptaan niet hoger dan met een andere. Daarom adviseert het Nederlands Huisartsgenootschap in de standaard Hoofdpijn om vanwege de kosten te beginnen met een goedkopere, generieke variant.
Omdat orale of rectale toedieningsvormen bij clusterhoofdpijn te traag werken, worden triptanen bij deze aandoening alleen als subcutane injectie of neusspray geadviseerd. Deze toedieningsvormen zijn alleen beschikbaar van sumatriptan.

70% minder kosten

De geneesmiddelkosten van trip-tanen daalden de afgelopen jaren met gemiddeld 10% per jaar. Daardoor komen de gemiddelde jaarlijkse kosten voor behandeling met triptanen dit jaar naar verwachting uit op bijna € 83 per patiënt. Dat is ruim 70% minder dan in 2005, toen dat € 293 was. Onder deze kosten verstaat de SFK de kosten van de geneesmiddelen die apotheken bij zorgverzekeraars in rekening brengen zonder de vergoeding voor de farmaceutische zorg- en dienstverlening in de apotheek.
De oorzaak van deze dalende kosten ligt bij het verlopen van patenten. Van de eerst ontwikkelde triptaan, sumatriptan (Imigran) verliep als eerste het patent. In 2006 kwamen de generieke varianten op de markt. Pas zes jaar later, in 2012, kwamen de volgende generieken beschikbaar voor narartriptan (Naramig) en zolmitriptan (Zomig). Momenteel berust alleen nog een patent op het weinig gebruikte eletriptan (Relpax).
Overigens zijn niet van alle verschillende farmaceutische vormen van triptanen generieke varianten beschikbaar. Zo zijn van de neussprays en zetpillen alleen spécialités (van sumatriptan) in de handel.
Niet alle gebruikers van triptanen kunnen uit met orale toedieningsvormen; een deel is aangewezen op de sneller werkende injecties en neussprays. Deze toedieningsvormen maken een bovengemiddeld deel uit van de kosten van de triptanen. Dat aandeel bedraagt 55%, terwijl ze maar 7,5% van de hoeveelheid aan triptanen verstrekte standaarddagdoseringen (DDD) uitmaken.
Eletriptan, het enige single-source triptaan waarvan alleen een orale vorm bestaat, maakt ook een onevenredig deel uit van de kosten. Het aandeel daarvan bedraagt 10%, terwijl maar 4,2% van de triptaan-DDD’s eletriptan is. Zodra er generieke varianten van dit middel beschikbaar komen, zullen de geneesmiddelkosten voor triptanen, naar verwachting dalen met een bedrag van minimaal € 1,5 miljoen.

Ontwikkeling geneesmiddelkosten triptanen (rood, rechteras) en gebruik in DDD (blauw, linkeras).

Sterk dalende kosten bij vrijwel gelijkblijvend gebruik