Rem op apothekersassistenten

Waar het aantal werkzame openbaar apothekers in 2012 nog met zo’n twintig afnam, is dit aantal in 2013 met dertig gestegen. Dit komt neer op een toename van ongeveer 1%. Op 1 januari 2014 telde Nederland 2868 werkzame openbaar apothekers. Van hen zijn er 1974 gevestigd apotheker en 894 tweede apotheker. De dertig apothekers met wie de branche in 2013 is uitgebreid, komen volledig op het conto van de tweede apothekers, want het aantal gevestigd apothekers nam af met zeven. In tegenstelling tot de afname van het aantal apotheekvestigingen in 2013, waarover de SFK onlangs publiceerde (PW 2014-7), ligt de toename van het aantal openbaar apothekers wel in lijn met de licht toegenomen zorgvraag.

Minder medewerkers

Een stijging zoals bij de apothekers, doet zich niet voor bij de apotheekmedewerkers. Volgens opgave van het Pensioenfonds Medewerkers Apotheken waren per 1 januari van dit jaar 16.204 personen als apothekersassistent werkzaam in openbare apotheken. Dit zijn er 214 minder (-1,3%) dan op 1 januari 2013. Uitgedrukt in fte’s bedroeg hun aantal in totaal 10.935. Dat betekent een daling van 81 (-0,7%). Naast apothekersassistenten werken in de apotheek in totaal 7666 ondersteunende medewerkers, onder wie algemeen  ondersteunende medewerkers, bezorgers, schoonmakers en administratief medewerkers. Hoewel hun aantal in 2013 met 37 personen is toegenomen, nam hun inzetbaarheid met in totaal 80 fte’s (-2%) af. Het aantal fte’s komt daarmee uit op 4054.

Bezetting

Gemiddeld had een apotheek begin van dit jaar 8,2 apothekersassistenten in dienst, met een gemiddeld dienstverband van 24,3 uur per week. Dit komt neer op 5,5 fte’s per apotheek.
De gemiddelde apotheek telt 3,9 overige medewerkers met een gemiddelde werkweek van negentien uur (2,1 fte per apotheek). De totale daling van 161 fte’s aan apotheekmedewerkers staat haaks op de – eerder genoemde – licht stijgende zorgvraag. Mogelijk dat apothekers bezuinigen op apotheekmedewerkers en dat compenseren met verdergaande automatisering.

Populatie

Iets meer dan de helft van de gevestigd apothekers is een man (54%). Hun gemiddelde leeftijd bedraagt 47 jaar. De vrouwelijke gevestigd apothekers zijn met 42 jaar gemiddeld een stuk jonger. Bij die apothekers die de apotheek ook (deels) in eigendom hebben is de sekseverhouding veel schever. In die groep is maar liefst twee derde een man. De groep gevestigd apothekers die hun beroep in loondienst uitoefenen, bestaat in meerderheid uit vrouwen (54%). Anders dan bij de gevestigd  apothekers is van de tweede apothekers de meerderheid een vrouw (64%). Net als bij de gevestigd apothekers bedraagt de gemiddelde leeftijd van de mannelijke tweede apothekers 47 jaar en is die hoger dan die van de vrouwelijke collega’s. Die zijn gemiddeld 38 jaar.

Tabel 1: Ontwikkeling van het aantal medewerkers dat werkzaam is in openbare apotheken 2009-2013

De toename van het aantal apothekers in 2013 volgt op de daling in 2012