Leveringsproblemen houden aan

Hoewel in de aanbestedingsafspraken tussen zorgverzekeraars en leveranciers is opgenomen dat preferente geneesmiddelen gedurende de overeengekomen periode beschikbaar moeten zijn, zijn er toch nog zeer regelmatig problemen met de levering van de aangewezen middelen. Om inzicht in de omvang van de problematiek te krijgen, ontvangt de SFK wekelijks een overzicht van  groothandels met alle preferent aangewezen geneesmiddelen die in die betreffende week niet leverbaar waren. De SFK koppelt de gegevens van de groothandels aan de verstrekkinggegevens van openbare apotheken. Hierbij houdt de SFK rekening met de marktaandelen van de groothandels waarbij de beschikbaarheidproblemen zich voordoen. Bij de berekeningen betrekt de SFK ook het soort contract dat apothekers met zorgverzekeraars hebben gesloten. Contracten zonder preferentiebeleid zijn uitgesloten van de berekeningen. De resultaten van deze berekeningen geven zicht op de impact van het niet beschikbaar zijn van preferente middelen bij de groothandel en nadrukkelijk niet op die bij de fabrikant.

Alternatief

Alhoewel de omvang en de impact voor apothekers wekelijks varieert, zijn de leveringsproblemen hardnekkig. In de periode april 2012 – de startmaand van de meting – tot en met maart 2014 schommelde het aandeel niet direct leverbare verstrekkingen tussen 1,9% en de 5,3%. In het eerste kwartaal van 2014 waren er wekelijks bijna 150 door zorgverzekeraars als preferent aangewezen artikelen in meer of mindere mate niet leverbaar. Hierdoor moesten apothekers op maandbasis bij gemiddeld bijna 800.000 aangeboden voorschriften op zoek naar een alternatief. Dit is 4,3% van alle verstrekte receptgeneesmiddelen. Leveringsproblemen van simvastatine 40 mg-tabletten, macrogolpoeder met elektrolyten voor drank en atorvastatine 40 mg tabletten hadden daarbij de meeste impact. De problemen bij dit laatstgenoemde middel waren het gevolg van het importverbod dat IGZ afkondigde voor geneesmiddelen die in één van de Ranbaxy-fabrieken in India zijn geproduceerd.
De impact van de leveringsproblemen voor de apotheek is groot. Voor niet beschikbare preferente geneesmiddelen moeten apothekers op zoek naar een alternatieve groothandel of een alternatief geneesmiddel. Daarbij moeten ze rekening houden met de eventuele alternatieven die de verzekeraar heeft aangewezen. Verzekeraars communiceren hier bovendien op verschillende wijze over, die niet softwarematig wordt ondersteund. De administratieve lasten die hiermee gepaard gaan zijn dan ook aanzienlijk. De inzet van apothekers voorkomt dat de geneesmiddelentherapie van patiënten in gevaar komt. Wel moeten patiënten vaker wachten op hun geneesmiddel of van geneesmiddel wisselen. Apothekers geven aan dat dit leidt tot een toename van het aantal klachten over de apotheek.

Figuur 1: Aantal verstrekkingen waarvoor preferente geneesmiddelen door leveringsproblemen niet beschikbaar zijn

Leveringsproblemen in het preferentiebeleid variëren wekelijks