Jonge starters risicopillen in aantal gehalveerd

Het is al jaren bekend dat het gebruik van anticonceptiepillen die bestaan uit een combinatie van een oestrogeen en een progestageen gezondheidsrisico’s, zoals trombose en longembolie, met zich meebrengt. Dit risico is groter voor de derde- en vierdegeneratiepillen dan voor pillen van de tweede generatie. Dit wordt veroorzaakt door de progestagenen in de derde- en vierdegeneratiepillen. Tweedegeneratiepillen staan dan ook als eerstekeusmiddel in de richtlijnen van huisartsen en gynaecologen.

Minder risicopillen

Het aantal vrouwen dat een combinatiepil slikt, bedraagt zo’n 1,8 miljoen en is over de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. Het aandeel vrouwen dat een combinatiepil van de derde of vierde generatie gebruikt, was tot voor enige jaren – met ongeveer een kwart – ook redelijk stabiel. Media-aandacht voor een aantal incidenten rond deze risicovollere pillen lijkt effect te hebben op het voorschrijfgedrag door huisartsen, want het aandeel van de pilgebruiksters met een derde- of vierdegeneratiepil is inmiddels fors gedaald. In de eerste helft van 2014 bedroeg dit ongeveer 19%. Onder dertigers en veertigers is dit percentage het hoogst. In 2008 lag de top met een aandeel van 34,5% bij de leeftijd van 34 jaar. Deze vrouwen zijn nu 40 jaar oud. Van degenen onder hen die nog de pil slikt, gebruikt 27% een derde- of vierdegeneratiepil. Onder de huidige 34-jarigen is dit aandeel 24%, een daling met ongeveer een derde ten opzichte van zes jaar geleden. Nog veel sterker is de afname bij jonge vrouwen tot 25 jaar die met de pil beginnen. In deze leeftijdscategorie startte in het eerste half jaar van 2014 ongeveer 6,5% met een derde of vierdegeneratiepil. Dit is meer dan een halvering ten opzichte van het niveau van enkele jaren terug. Hoewel met een zelfde mate van risico is het gebruik van Diane 35 in bovenstaande cijfers niet meegenomen. De Diane-35-pil is formeel geen anticonceptiepil. Het kent een registratie bij ernstige acne met anticonceptieve eigenschappen als een gewenste nevenwerking. Ook het gebruik van Diane 35 ligt onder druk, nadat deze negatief in het nieuws is geweest. Het gebruik ervan is inmiddels sterk gedaald. Bedroeg vóór alle media-aandacht begin 2013 het aantal verstrekkingen gemiddeld 46.000 per maand, nu is dat teruggelopen tot 14.000.

FTO-module

Voor alle SFK-deelnemers met toegang tot SFK Select is een kant-en-klaar rapport over hormonale anticonceptiva beschikbaar. De overzichten geven antwoord op vragen in de FTO-module Hormonale anticonceptie van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) en tonen onder andere met welk type anticonceptivum vrouwen zijn gestart.
Ga direkt naar de FTO module Hormonale anticonceptie in SFK Select. (inloggen vereist)

Figuur 1: Aandeel pilgebruiksters met derde- of vierdegeneratiepil naar leeftijd (2008 - 2010 - 2012 - 2014).

De grafiek toont een duidelijke daling van het aandeel gebruiksters van meer risicovolle pillen.