70% verstrekkingen generiek

In lijn met de ontwikkelingen van de afgelopen jaren is in 2013 niet alleen het aantal verstrekkingen van generieke geneesmiddelen toegenomen, maar ook hun aandeel van het totale aantal verstrekte receptplichtige geneesmiddelen. Bedroeg dat aandeel in 2012 nog 66,7%, in 2013 is dat opgelopen tot 69,7%. Hiertegenover staat dat de generieke middelen slechts 16% van de kosten van alle geneesmiddelen voor hun rekening nemen. De totale kosten van generieke middelen namen in 2013 toe met € 45 miljoen tot € 415 miljoen. Generieke geneesmiddelen zijn – mede onder invloed van het door verzekeraars gevoerde preferentiebeleid – meestal laag geprijsd. Een behandeling met een generiek  geneesmiddel kostte in 2013 gemiddeld iets meer dan € 2 per maand.

In 2013 uit patent

Van de generieke geneesmiddelen die in 2013 voor het eerst beschikbaar kwamen, kende de pijnstillende combinatie van tramadol met paracetamol (Zaldiar) de meeste  verstrekkingen. Apothekers verstrekten deze generieke combinatie sinds april van het vorige jaar 335.000 keer. Dit komt neer op een generiek aandeel van 55%. De daarmee gepaard gaande geneesmiddelkosten bedroegen € 4,3 miljoen. Omdat er in 2013 maar één aanbieder van deze generieke combinatie was, heeft deze introductie beperkte invloed gehad op de kostenontwikkeling. In financiële zin had de introductie in 2013 van generieken van het astmamiddel montelukast (Singulair) meer effect. Hoewel het totaal aantal verstrekkingen van dit middel in 2012 en 2013 vrijwel gelijk was, daalden de kosten met 47% tot € 8,2 miljoen. Van de 280.000 verstrekkingen van dit middel in 2013 was 55% van generieke afkomst.

Eerder uit patent

Cholesterolverlager atorvastatine (Lipitor), waarvan het patent in 2012 verliep, droeg in 2013 in absolute zin het meest bij aan de kostenreductie door toenemend gebruik van  generieke middelen. De kosten voor dit middel namen ten opzichte van 2012 met € 40 miljoen af en kwamen uit op € 14,5 miljoen, een daling met 74%. Van het bloeddrukmiddel irbesartan (Aprovel) en het antipsychoticum quetiapine (Seroquel) daalden de kosten door generieke substitutie met respectievelijk € 15 miljoen (-65%) en € 11 miljoen (-37%).

Ranbaxy

Lage prijzen van generieke geneesmiddelen hebben ook hun keerzijde. Naast frequent optredende leveringsproblemen, waren er recent problemen met de kwaliteit van generieke geneesmiddelen uit de fabrieken van Ranbaxy. Berichtgeving hierover leidde begin 2014 tot een sterke reductie van het aantal verstrekkingen van de generieke middelen van deze fabrikant. In de eerste weken van dit jaar verstrekten Nederlandse apotheken gemiddeld 20.500 keer per week een Ranbaxy-middel via een standaarduitgifte. Na het begin van de commotie daalde dit aantal tot 7.500.

Figuur 1: Aandeel verstrekkingen van receptgeneesmiddelen naar inkoopkanaal in 2013	Figuur 2: Aandeel kosten van receptgeneesmiddelen naar inkoopkanaal in 2013