Meer overstappers, nauwelijks beweging

In de onlangs verschenen zorgthermometer ‘Verzekerden in beweging 2013’ meldde Vektis dat 7,2% van de Nederlanders eind 2012 van verzekeraar wisselde. Dit is het hoogste percentage sinds de invoering van de zorgverzekeringswet in 2006. Hierbij telt Vektis de verzekerden die overstappen van de ene naar de andere zogenoemde risicodrager. Met risicodragers worden hier niet de grote verzekeraarsconcerns Achmea, VGZ, CZ en Menzis bedoeld, maar de maatschappijen die daaronder vallen. Genoemde concerns hebben allemaal meerdere risicodragers of voeren de zorgverzekering uit voor andere risicodragers. Zo zijn bijvoorbeeld Agis en Zilveren Kruis verschillende risicodragers, maar beide behoren wel tot het Achmeaconcern. Risicodragers kunnen op hun beurt meerdere zorgpolissen aanbieden. Voor apotheken zijn vooral de concerns relevant aangezien de contracten tussen apotheken en zorgverzekeraars meestal op dat niveau worden afgesloten.
Op basis van de door openbare apotheken ingediende declaraties in het eerste kwartaal van 2013 heeft de SFK geconstateerd dat het aantal overstappers op concernniveau met 4,6% aanzienlijk lager ligt. Dit komt niet alleen door het verschil in definitie. De SFK-cijfers zijn gebaseerd op gebruikers van geneesmiddelen en die wisselen minder van zorgverzekeraar naarmate ze meer genees middelen gebruiken. 

Geen beweging

Ondanks een relatief groot aantal overstappers veroorzaakten deze nauwelijks deining in de markt. Het marktaandeel van de vier grote zorgverzekeraarsconcerns bleef in 2013 nagenoeg onaan getast. In het eerste kwartaal van 2013 hadden zij een gezamenlijk marktaandeel van 90,7%, terwijl dat een jaar daarvoor 90,9% was. Ook bleef het marktaandeel per zorgverzekeraar nagenoeg gelijk. Achmea blijft marktleider met een aandeel van 32%. VGZ bedient nog steeds een kwart van de verzekerden en CZ en Menzis volgen met een marktaandeel van 20%, respectievelijk 14%.

Concentratie

De landelijke marktaandelen van verzekeraars zullen door slechts weinig apotheken herkend worden. Ondanks het feit dat de meeste verzekeraars op landelijk niveau werken, zijn ze nog steeds sterk regionaal geconcentreerd. Gemiddeld heeft de grootste verzekeraar in een regio in 2013 een marktaandeel van 54%. Voormalige ziekenfondsen die hun oorsprong in de regio hadden, zijn daar nog altijd sterk vertegenwoordigd. Opvallend is dat van deze ziekenfondsen alleen Zorg & Zekerheid en DSW regionale koplopers zijn en geen onderdeel uitmaken van een concern. In Friesland is de concentratie het sterkst. Na de inlijving van De Friesland heeft Achmea in deze regio een gemiddeld marktaandeel van 81%. Ook in de regio’s Amsterdam, Zaanstreek en Zwolle is de concentratie hoog en ook hier is Achmea de grootste verzekeraar met een relatief sterk marktaandeel tussen 69% en 76%. In de regio’s Haaglanden (CZ), Nijmegen (VGZ), Amstelland/ Meerlanden (Zorg & Zekerheid) en Delft (DSW) is de concentratie van de grootste verzekeraar het kleinst. In deze regio’s blijf dit marktaandeel steken tussen de 30% en de 41%.

Verzekeraars met het grootste marktaandeel per regio in 2013 op basis van geneesmiddelengebruikers.

Nog altijd zijn zorgverzekeraars regionaal geconcentreerd op basis van voormalige ziekenfondsen