Uitgaven farmacie dalen in 2013 opnieuw

Data en feiten is de jaarlijkse publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen met cijfers over het voorafgaande kalenderjaar en een blik vooruit op het huidige jaar. In de uitgave komen actuele ontwikkelingen binnen de openbare farmacie aan de orde.

2012

Zo blijkt uit de publicatie dat er in 2012 sprake was van een scherpe daling van de uitgaven aan geneesmiddelen. De uitgaven aan pakketgeneesmiddelen daalden met 12% tot een bedrag van € 4,4 miljard. De daling komt voor ongeveer de helft voort uit de overheveling van de TNF-alfaremmers naar het ziekenhuisbudget per 1 januari 2012. Daarnaast droegen ook de gemiddeld lagere  geneesmiddelenprijzen, van bijvoorbeeld de cholesterolverlager atorvastatine door het patentverloop in mei 2012, bij aan de lagere geneesmiddeluitgaven. Tot slot leverde ook de daling van de tariefinkomsten voor apotheken een bijdrage aan de lagere uitgaven.

Apotheken

Niet alleen de lagere tariefinkomsten, maar ook de gedaalde apotheekomzet door lagere geneesmiddelenprijzen, de lagere marges op hulpmiddelen en de verzekeraarcontracten met daarin clawback, laagste prijsgaranties en historische prijzen, zetten de financiële situatie van apotheken zwaar onder druk. De gevolgen van de contractafspraken verschillen sterk per apotheek. Zo blijkt bijvoorbeeld dat het verlies door historische prijzen kon oplopen tot € 15.000 per apotheek. Het verlies door laagste prijzen bedroeg soms zelfs € 90.000. Er bestaan daarbij niet alleen grote verschillen tussen apotheken, maar ook tussen de verschillende soorten apotheken. Een reguliere wijkapotheek ging er gemiddeld 2,4% in tariefinkomsten op achteruit, terwijl dienstapotheken zelfs een terugloop hadden van 7,6%. Daarentegen zagen poliklinische apotheken hun inkomsten juist met 2,3% toenemen.

2013

Op basis van de door openbare apotheken gedeclareerde bedragen in de eerste helft van 2013 verwacht de SFK dat de uitgaven aan farmaceutische zorg voor het tweede achtereenvolgende jaar zullen dalen. De afname ten opzichte van 2012 bedraagt € 213 miljoen (-4,8%). De totale uitgaven zullen daarmee naar verwachting uitkomen op een bedrag van bijna € 4.2 miljard. De overheveling van orale oncolytica en groeihormonen naar het ziekenhuisbudget per 1 januari 2013 draagt hieraan sterk bij. In 2012 kwamen de uitgaven van deze middelen via openbare apotheken nog uit op € 181 miljoen. Daarnaast valt op dat het geneesmiddelengebruik opnieuw achterblijft bij de ontwikkelingen van de laatste jaren. Gemeten in het aantal verstrekte DDD’s ligt het gebruik in de eerste  helft van 2013 slechts 2% hoger dan in dezelfde periode het jaar daarvoor. Tot en met 2011 bedroeg deze toename gemiddeld nog 6% per jaar. Mogelijk speelt het alsmaar hogere eigen risico hierbij een rol. De lagere omzet werkt ook door in de voor 2013 te verwachten inkomsten voor apothekers. Deze zullen daardoor, ondanks een gemiddeld iets hoger tarief en een ten opzichte van 2012 iets lagere clawback, waarschijnlijk nauwelijks verbeteren.

Figuur 1: Totale uitgaven aan farmaceutische hulp via openbare apotheken (in miljoenen €)

In 2012 daalden de uitgaven voor het eerst, een trend die zich in 2013 voortzet

Een ingebonden exemplaar van Data en feiten 2013 kunt u bestellen via Nieuws en publicaties/Data en feiten.
U kunt ook kosteloos de PDF-versie van Data en feiten 2013 downloaden.