Lichte krimp in arbeidsmarkt openbaar apothekers

De animo voor de studie farmacie en farmaceutische wetenschappen is wederom afgenomen. Met 449 personen is het aantal ingeschreven eerstejaarsstudenten aan de farmaceutische opleidingen in Utrecht (198), Groningen (154) en Leiden (97) weliswaar nog steeds aanzienlijk, maar wel afgenomen tot het niveau van 2005 –2006. De drie opleidingsplaatsen hebben alle een lichte terugloop in de aantallen eerstejaars farmaciestudenten moeten accepteren. Niet bekend is in hoeverre de minder gunstige carrièreperspectieven binnen de openbare farmacie hier debet aan zijn.

2.737 studenten

Volgens opgaaf van de universiteiten stonden aan het begin van dit jaar 2.737 studenten aan de drie farmaceutische opleidingen in Nederland ingeschreven. De faculteit farmaceutische wetenschappen in Utrecht is de grootste opleidingsplaats in ons land en telde in 2010 1.474 studenten. In Groningen bedroeg het aantal studenten aan de farmaceutische opleiding 907 ingeschrevenen. Het aantal studenten dat de opleiding Bio–Farmaceutische Wetenschappen in Leiden volgt, kwam het afgelopen jaar uit op 356. De Leidse opleiding leidt niet op tot apotheker, maar tot wetenschappelijk onderzoeker op het terrein van geneesmiddelen. Dit is een studierichting die farmaciestudenten in Groningen en Utrecht ook kunnen kiezen. Er studeren meer vrouwen dan mannen farmacie. Sinds enkele jaren vormen vrouwen 60% van de studentenpopulatie farmacie. Dit komt ook tot uiting in de sekseverhouding binnen de nieuwbakken apothekers: zo’n 62% van de in 2010 afgestudeerde apothekers is een vrouw.

Weer meer masters

Het aantal personen dat de farmaceutische faculteiten in Utrecht en Groningen met een apothekersdiploma verlaat, is vanaf 2008 stijgende. Het afgelopen jaar bedroeg het aantal studenten dat succesvol hun master examen farmacie aflegde 160, dat is 18 personen meer dan in 2009. De stijging volgt uit de toegenomen belangstelling voor de studie farmacie vanaf 2002, na een dip in de periode van 1999 tot 2001. Velen van de recent afgestudeerde apothekers zijn hun studie in 2004 begonnen. Vanwege de toegenomen populariteit van de studie in de jaren daarna, is te verwachten dat de instroom van apothekers op de arbeidsmarkt ook de komende jaren nog verder zal groeien.

Zorgbalans

Van de afgestudeerde apothekers kozen 112 personen (zo’n 70%) voor de openbare farmacie. Het is de vraag in hoeverre deze apothekers een passende functie vinden binnen de openbare farmacie. Sinds 2009 is de arbeidsmarkt voor openbaar apothekers aan het krimpen. Het aantal werkzame beherend en tweede apothekers in 2010 bedroeg 2.858, dat is 19 apothekers minder dan in 2009. Hiermee is het aantal werkzame apothekers in de openbare farmacie het afgelopen jaar verder afgenomen. Naast een instroom van 112 personen verlieten het afgelopen jaar 131 openbaar apothekers het actieve vak De arbeidsmarkt verslechtert niet alleen voor openbaar apothekers, maar, zoals de SFK al eerder publiceerde, ook voor apothekersassistenten. In het algemeen zorgt de financiële krapte onder apotheken tot forse bezuinigingen op personeel. De behoefte aan geneesmiddelen en farmaceutische zorg neemt evenwel verder toe. Als zorgvraag en zorgaanbod te ver uit balans raken, bestaat het risico van verlies van kwaliteit van de farmaceutische dienstverlening en van het werkplezier in de branche.

Figuur 1: Aantallen eerstejaarstudenten farmacie en afgestudeerde apothekers (periode 2001–2010)

Na de topjaren 2007 en 2008 loopt het aantal eerstejaarsstudenten farmacie verder terug.