Aantal apotheken vrijwel ongewijzigd

Het aantal apotheekvestigingen was op 1 januari 2011 vrijwel gelijk aan dat van het jaar daarvoor. Per saldo kwamen er 4 apotheken bij en telde Nederland daarmee 1980 apotheekvestigingen. Nog niet eerder in de afgelopen tien jaar nam het aantal apotheken zo beperkt toe. De groei van het aantal apotheken bleef de afgelopen jaren al achter bij de vraag naar farmaceutische zorg, maar in 2010 bleef deze voor het eerst achter bij de bevolkingsgroei. De verwachte omzetdaling door uitbreiding van het preferentiebeleid en de verlaging van de tarieven die apothekers voor hun dienstverlening in rekening mogen brengen, zullen apotheken financieel extra onder druk zetten. Daardoor is het niet uitgesloten dat het aantal apotheken in 2011 zal afnemen.

Openingen en sluitingen

Sinds de versoepeling van de wet– en regelgeving met betrekking tot de eisen die van overheidswege zijn gesteld aan het exploiteren van een apotheek, zijn er ook steeds meer apotheken gekomen die zich richten op een specifieke vorm van dienstverlening. De groei lijkt eruit, want in afwijking van voorgaande jaren kwamen er relatief weinig specifieke apotheken bij. Onder de 35 nieuwe vestigingen in 2010 bevonden zich 5 apotheken die in of dicht in de buurt van een ziekenhuis zijn gevestigd. Hiermee neemt het aantal poliklinische apotheken nog steeds toe, maar blijft duidelijk achter bij het aantal van 14 nieuwe poliklinische apotheken dat in 2009 hun deuren opende. Het aantal dienstapotheken bleef vrijwel ongewijzigd. Onder de nieuw geopende apotheken bevonden zich veel apotheken in een gezondheidscentrum. In 2010 sloten 31 apotheken definitief hun deuren. Dit is een recordaantal; in 2008 en 2009 gingen respectievelijk 28 en 29 apotheken dicht. De helft van de gesloten apotheken bestond korter dan tien jaar.

Aandeel ketenapotheken

Het aandeel van ketenapotheken in het totaal aantal apotheekvestigingen bleef met 32% in 2010 gelijk aan dat van in 2009. Gemeten naar apotheekvestigingen in bezit van een keten, bleef Mediq de grootste keten met 210 eigen vestigingen. In november 2010 heeft de NMa goedkeuring verleend aan de voorgenomen fusie tussen Escura en Lloyds apotheken. Hiermee ontstaat de tweede apotheekketen van Nederland met 115 apotheken in eigendom en 39 franchisenemers. In 2010 had Alliance Healthcare 73 apotheken in eigendom. Deze zijn in het straatbeeld herkenbaar als Kring–apotheek. Ook een aantal zelfstandige apotheken die bij Alliance zijn aangesloten hanteren deze naam. In totaal maken ruim 300 apotheken gebruik van de Kringformule. Daarnaast heeft Alliance het internationale Bootsapotheekconcept in Nederland uitgebreid tot 9 vestigingen. Bijna 300 zelfstandige apotheken nemen deel aan de Service–apotheekformule. In totaal is de helft van alle apotheken aangesloten bij een keten of een formule.

figuur 1: Ontwikkeling van het aantal openbare apotheken van 2001 tot en met 2010

Het aantal apotheekvestigingen is in 2010 nauwelijks gewijzigd