SFK Spiegelbeeld

De Stichting Farmaceutische Kengetallen verzamelt voor verschillende doeleinden gegevens van apotheken over geneesmiddelenverstrekkingen. Zo krijgen deelnemers relevante informatie teruggekoppeld over het door hen gevoerde farmaceutische beleid en hun bedrijfsvoering, gespiegeld aan landelijke referentiegegevens . Daarnaast publiceert de SFK regelmatig over het geneesmiddelengebruik in Nederland. Dit gebeurt wekelijks op deze plaats in het Pharmaceutisch Weekblad en jaarlijks in de brochure “Data en Feiten”. Binnen de mogelijkheden die de statuten toelaten, stelt de SFK structureel en incidenteel gegevens over het geneesmiddelengebruik ter beschikking aan derden, waaronder de overheid. De privacy van apothekers, patiënten en voorschrijvende artsen is daarbij te allen tijde gewaarborgd. De SFK kan over deze gegevens beschikken omdat ze per e-mail van ruim 90% van de openbare apothekers periodiek alle verstrekkingsgegevens krijgt. Het aanleverproces verloopt meer en meer automatisch, zodat de apotheker er geen omkijken naar heeft.

Meer bestanden dan verwacht

In 2007 heeft de SFK 30.000 bestanden ontvangen en verwerkt. Dat is meer dan te verwachten valt op basis van maandelijkse aanlevering door het aantal deelnemers. In dat geval zou het aantal bestanden ergens rond de 20.000 liggen. In sommige situaties moeten apothekers bestanden over een oude periode (opnieuw) aanleveren. De aanleiding daartoe moet in vrijwel alle gevallen gezocht worden in de SFK-producten ter ondersteuning van het farmaceutisch beleid. Indien een apotheker zijn gegevens ten behoeve van Farmacotherapie-overleg (FTO) wil delen met een collega-apotheker, dan dienen de coderingen waarmee voorschrijvende huisartsen bij de SFK worden vastgelegd - versleutelde AGB-codes - identiek te zijn. Dat houdt in dat de versleutelwaarden in beide apotheken identiek moeten zijn. Als dat niet het geval is, zullen gegevens opnieuw moeten worden aangeleverd. Bij een wisseling van apotheekinformatiesysteem veranderen doorgaans de patiëntnummers en zijn de patiënten voor en na de softwareconversie niet langer met hetzelfde nummer herkenbaar. Door de gegevens na de softwarewisseling opnieuw aan te leveren, worden de oude gegevens met het nieuwe patiëntnummer in de SFK-database opgenomen. Dit is vooral nodig voor die SFK-programma’s die apothekers ondersteunen bij het monitoring van het geneesmiddelgebruik van hun patiënten. Ook als een apotheker onvoldoende historie aan de SFK heeft aangeleverd om van een bepaald S FK-programma gebruik te maken moet de apotheker extra bestanden naleveren. Het aanleveren van bestanden over een oudere periode kan niet automatisch, zodat de apotheker in dat geval handmatig de extractie- en verzendprocedure moet opstarten.

Een nieuw SFK-formaat

Sinds 2000 leveren apothekers de gegevens aan de SFK aan in een SFK3-bestand. SFK3 is een zogenaamd fixed-format bestand (American Standard Code for Information Interchange). Al enige tijd treft de SFK voorbereidingen om over te gaan op een ander bestandsformaat en -type, SFK4, dat gebaseerd is op xml (Extensible Markup Language).
Bij een fixed-format ASCII-bestand spreken verzender en ontvanger af welke specifieke posities welke specifieke informatie bevatten, terwijl bij een xml-bestand een gegeven altijd wordt voorafgegaan door een omschrijving en ook altijd wordt afgesloten. Zo zijn in SFK3 altijd negen posities - de 57ste tot en met de 65ste - van een verstrekkingsregel gereserveerd voor de verstrekte hoeveelheid, terwijl in SFK4 dit getal wordt voorafgegaan door <hoeveelheid> en afgesloten met </hoeveelheid>. Het aantal posities is in xml niet aan regels onderworpen. In xml mogen sommige gegevenselementen achterwege blijven als dat in de afspraak is vastgelegd. Er hoeft dan ook geen ruimte te worden gereserveerd voor in dat geval niet-relevante gegevens. Ruimte heeft trouwens in het geval van SFK4-bestanden een andere waarde, want door de xml-structuur zijn ze zo’n 15 tot 20 keer groter dan SFK3-bestanden met dezelfde informatie. Door het bestand voor verzending te comprimeren (‘zippen’) kan de omvang weer worden teruggebracht tot iets minder dan die van een SFK3-bestand.

Zorgregistratie en nieuwe tariefstructuur

Aanpassing van het SFK-bestand is nodig om zorgregistratiegegevens aan de SFK aan te leveren. Deze gegevens hebben betrekking op de farmaceutische zorg rond het verstrekken van geneesmiddelen en worden meer en meer gestructureerd vastgelegd. Om gegevens over de nieuwe tariefstructuur die per 1 juli 2008 is ingegaan aan de SFK te kunnen aanleveren, kan geen gebruik meer worden gemaakt van een SFK3-bestand. Opdat de SFK de apothekers van terugkoppeling van adequate managementinformatie kan voorzien, is het nodig dat apothekers de verstrekkinggegevens vanaf juli 2008 in SFK4-formaat gaan aanleveren. De softwareleveranciers werken daartoe nauw met de SFK samen.