Dure aanpak allergieën

Een allergie is een overreactie van het afweersysteem van het lichaam op een bepaalde stof, het allergeen. Allergische rhinitis, beter bekend als hooikoorts, is een bekende verschijningsvorm hiervan. Het beste recept tegen een allergie is het voorkómen van contact met het allergeen. Als dit niet (goed) mogelijk is, kunnen geneesmiddelen uitkomst bieden. Voor de behandeling van de symptomen worden antihistaminica (oraal en nasaal), corticosteroïden (nasaal), cromoglicinezuur (nasaal) en oogdruppels gebruikt. Daarnaast is hyposensibilisatie een behandeling die de oorzaak van de allergie aanpakt.

Symptomatische aanpak

In 2007 zijn antihistaminica voor orale toediening, die in het basispakket vallen, 3 miljoen keer afgeleverd voor een bedrag van € 50 miljoen. De middelen desloratadine (Aerius®) en levocetirizine (Xyzal®) zijn goed voor meer dan de helft van de afleveringen binnen deze groep, met 65% van de uitgaven. Antihistaminica worden bij seizoensgebonden allergische klachten (hooikoorts) voorgeschreven. Opvallend is dat de piek in de verstrekkingen in 2007 eerder dan de jaren daarvoor ligt. Dit lijkt samen te hangen met een vroegere start van de bloei.

In 2007 leverden de openbare apotheken 2 miljoen (+12%) keer een corticosteroïd-bevattend middel voor nasaal gebruik af voor een totaalbedrag van € 45,5 miljoen (+11%). De meest verstrekte geneesmiddelen uit deze groep zijn fluticason (Flixonase®, 875.000), mometason (Nasonex®, 593.000) en budesonide (Rhinocort®, 301.000). Binnen deze groep zijn er duidelijke verschillen in groei ten opzichte van 2006: Nasonex® groeide met 29% relatief sterker dan gemiddeld, Flixonase® zat met een groei van 10% net onder het gemiddelde en Rhinocort® met +1% ver daaronder.

Causale aanpak: immunotherapie

Een andere behandelmethode voor allergieën is hypo- of desensibilisatie (immunotherapie), dat wordt ingezet om het afweersysteem – op termijn- niet meer zo heftig te laten reageren op een allergeen. Een desensibilisatiebehandeling duurt lang en is vrij kostbaar (in 2007 gemiddeld € 385,- per voorschrift). Het aantal behandelingen met allergenen stijgt sinds een aantal jaren sterk. In 2007 is 117.000 keer een kuur verstrekt (+15%) voor € 45 miljoen (+20%). Hiermee is 2% van alle voorschriften voor geneesmiddelen tegen allergieën goed voor 30% van de totale uitgaven.

In 2007 is het nieuwe geneesmiddel Grazax® (timothee-graspollen) geïntroduceerd, de eerste orale tabletvorm van immunotherapie. Sinds augustus 2007 is het middel beschikbaar en wordt het door de zorgverzekeraars vergoed. Tot dusver zijn er in Nederland circa 300 verstrekkingen per maand. De kosten ervan zijn minder hoog dan gemiddeld voor immunotherapie, namelijk € 270,- per verstrekking.

Tabel 1 : Verstrekkingen en kosten bij allergieën in 2007

Immunotherapie neemt qua uitgaven een prominente plaats in bij de behandeling van allergieën.

Figuur 1: Seizoenspatroon antihistaminica (oraal)

De piekbelasting van verstrekte hooikoortsmiddelen in 2007 vroeger dan de jaren ervoor.