Dure geneesmiddelen in ziekenhuizen in 2 jaar verdubbeld

In opdracht van het ministerie van VWS en onder begeleiding van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra (NFU) en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) heeft de SFK onlangs de Monitor Dure- en Weesgeneesmiddelen uitgebracht. De monitor laat de uitgavenontwikkeling zien van de geneesmiddelen die in de beleidsregels dure geneesmiddelen en weesgeneesmiddelen zijn opgenomen. Vanaf 2006 ontvangen ziekenhuizen voor de dure geneesmiddelen een budgetcompensatie van 80 procent van de inkoopkosten. Voor de overige 20 procent moeten ze dekking zoeken in hun eigen budget. De kosten van weesgeneesmiddelen die zijn opgenomen in de beleidsregel worden voor 100% gecompenseerd.

Verdubbeling uitgaven

De totale kosten die ten laste van de beleidsregel dure geneesmiddelen zijn gebracht, kwamen in 2006 uit op een bedrag van € 266 miljoen. Ten opzichte van 2005 namen die kosten met 80 miljoen toe, een stijging van 43 procent. In 2004 werd er door de ziekenhuizen nog maar € 130 miljoen aan deze groep geneesmiddelen uitgegeven. Dit betekent dat deze uitgaven in twee jaar zijn verdubbeld. In 2006 bedroegen de kosten van de weesgeneesmiddelen € 8,6 miljoen.

Vooral immunomodulantia

Er zijn steeds meer geneesmiddelen in de beleidsregels opgenomen. In 2002 waren dit er 11. Eind 2006 stonden er 25 geneesmiddelen op de lijst, inclusief 2 weesgeneesmiddelen. De meeste hiervan zijn in 2006 aan de lijst toegevoegd. Naast de toevoeging van nieuwe geneesmiddelen, is de lijst met dure geneesmiddelen in de loop van de tijd uitgebreid met 7 nieuwe (sub)indicaties. Drie geneesmiddelen namen in 2006 ruim de helft van de totale kosten van dure- en weesgeneesmiddelen voor hun rekening. Het gaat om infliximab (€ 55 miljoen), trastuzumab (€ 52 miljoen) en rituximab (€ 37 miljoen). Deze geneesmiddelen horen alle 3 tot de groep immunomodulantia. Ook in de uitgavenstijging zijn deze drie geneesmiddelen dominant. Samen bepalen ze 60 procent van de toename van de uitgaven aan dure- en weesgeneesmiddelen in 2006. Het geneesmiddel met de sterkste uitgaventoename is trastuzamab. De uitgaven aan dit middel namen in 2006 toe met € 33 miljoen. Dit is bijna 40 procent van de totale uitgavenstijging. Zowel infliximab, trastuzumab als rituximab staan vanaf 2002 op de beleidsregel dure geneesmiddelen. Wel zijn er aan alledrie de middelen nieuwe (sub)indicaties toegevoegd.

Alle geneesmiddelen

De SFK raamt de totale kosten van alle geneesmiddelen in alle academische en algemene ziekenhuizen in 2006 op ruim € 600 miljoen. Dit is bijna € 100 miljoen meer dan het bedrag dat in 2005 werd uitgegeven. In 2004 kwamen deze kosten nog uit op € 445 miljoen euro. Dit komt neer op een jaarlijkse kostenstijging van respectievelijk 15,8 en 18,3 procent. Deze uitgavenstijging wordt voor het belangrijkste deel veroorzaakt door de dure- en weesgeneesmiddelen en kwamen dus grotendeels voor compensatie in aanmerking. De kosten van de geneesmiddelen die niet in de beleidsregels zijn opgenomen, namen in 2005 en 2006 respectievelijk toe met 5,3 en 2,8 procent.

Figuur 1: Kosten dure- en weesgeneesmiddelen en van overige geneesmiddelen in algemene en academische ziekenhuizen (1 = € 1 mln)

De stijging van de geneesmiddelenkosten in ziekenhuizen komt vrijwel geheel voor rekening van de dure geneesmiddelen.