Ook in nieuw stelsel stijgen uitgaven geneesmiddelen

In 2006 stegen de uitgaven aan farmaceutische zorg via openbare apotheken met 3,6 procent. De totale uitgaven kwamen daardoor uit op een bedrag van 4,3 miljard euro. Dit bedrag is inclusief vergoeding van dienstverlening door de apotheek en exclusief BTW. Het aantal verstrekkingen nam met 3,0 procent toe tot 137 miljoen. Het gaat hierbij om farmaceutische zorg die in het basispakket is opgenomen.

Verbandmiddelen

Verbandmiddelen maken geen onderdeel meer uit van de farmaceutische zorg. Per 1 januari 2006 zijn ze overgeheveld naar de hulpmiddelen. Dit zorgt voor een demping van de bovenvermelde groeicijfers. Zonder de overheveling zou de groei van het aantal verstrekkingen op 6,0 procent zijn uitgekomen en zouden de uitgaven met 6,3 procent zijn gegroeid. Deze percentages zijn vergelijkbaar met de groeicijfers van de farmaceutische zorg die onder de WMG (Wet Marktordening Gezondheidszorg) valt. De WMG is binnen het nieuwe zorgverzekeringsstelsel de opvolger van de WTG. De farmaceutische zorg die niet onder de WMG valt maar wel tot het basispakket behoort, is in het nieuwe stelsel vooral beperkt tot voedingsmiddelen en tot een aantal groepen zelfzorggeneesmiddelen die voor chronisch gebruik zijn bestemd. Deze groep wordt verder buiten beschouwing gelaten.

Groei huisartsenvoorschriften

De groei van het aantal verstrekkingen is opmerkelijk. Het is de sterkste groei sinds jaren. Dit komt voornamelijk door een sterke stijging van het aantal voorschriften van huisartsen. Huisartsen schreven 6,9 procent meer WMG-geneesmiddelen voor, terwijl het aantal voorschriften van specialisten met 3,9 procent toenam. De afgeleverde hoeveelheid per recept wijzigde nauwelijks. Het zou kunnen dat het consumptiepatroon van voormalig particulier verzekerenden meer op dat van de voormalig ziekenfondsverzekerden gaat lijken.

Generieke trend

Vooral de generieke markt blijft sterk groeien. Het aantal generieke voorschriften en de bijbehorende uitgaven stegen met 11,3 respectievelijk 14,7 procent. Al jaren vertoont het aantal generieke verstrekkingen een sterke groei. Steeds meer producten komen generiek beschikbaar en daarnaast schrijven artsen binnen therapeutische groepen ook steeds vaker het goedkopere generiek voor. Door het geneesmiddelenconvenant zijn de meeste generieke geneesmiddelen een stuk lager geprijsd dan een aantal jaren geleden. In 2006 stegen de uitgaven sterker dan het aantal voorschriften. Dit komt vooral door een verschuiving in het gebruik van generiek naar de relatief duurdere geneesmiddelengroepen. Naar verwachting zal de groei van generiek afnemen, aangezien er in de komende jaren beduidend minder (grote) geneesmiddelen uit patent zullen lopen als in de voorgaande periode.

Aandeel dure geneesmiddelen stijgt

Naast de stijging van de geneesmiddelenuitgaven door een hoger aantal voorschriften, groeien de uitgaven door een verschuiving naar duurdere geneesmiddelen. Binnen de totale geneesmiddelenuitgaven is het aandeel van de geneesmiddelen die meer kosten dan 500 euro per voorschift, in de afgelopen jaren opgelopen van 8,8 procent in 2003 tot 13,7 procent in 2006. Het gaat hierbij zonder uitzondering om kleine groepen gebruikers met hoge uitgaven per gebruiker. Steeds vaker kiezen fabrikanten ervoor om deze geneesmiddelen gedeeltelijk of uitsluitend via een enkele apotheek af te laten leveren. In 2006 bedroeg de omzet via unieke kanalen bijna 170 miljoen euro; een stijging van zo'n 65 procent ten opzichte van 2005.

figuur 1: Uitgaven aan geneesmiddelen (WMG) via openbare apotheken (in miljoenen euro's)

Zowel de uitgaven aan generieke geneesmiddelen als aan spécialités van meer dan 500 euro per voorschrift stijgen relatief sterk.