Diabetes-testmateriaal: Grote verschillen

Diabetes-testmateriaal

In Nederland is het verstreken van receptgeneesmiddelen waaronder insuline alleen toegestaan aan apotheken. De verkoop van testmiddelen, die worden gebruikt om het bloedglucosegehalte te bepalen, is niet voorbehouden aan apothekers. Bij diabetes-testmaterialen kan worden gedacht aan bloedglucosemeters, de daarbijbehorende teststrips en prikkertjes om een klein beetje bloed ter beschikking te krijgen, waarvan het bloedglucosegehalte kan worden bepaald. Voor het leveren van diabetes-testmaterialen moesten apothekers een aparte overeenkomst sluiten met de zorgverzekeraars. Er blijken aanzienlijke verschillen te zijn tussen de zorgverzekeraars waarbij de insulinegebruiker is aangesloten en de mate waarin deze het diabetes-testmateriaal van de apotheek betrekken. Van de 15 zorgverzekeraars die het grootste aantal insulinegebruikers binnen hun geleding hebben, betrekken de verzekerden van De Friesland Zorgverzekeraar (ZV) het diabetes-testmateriaal relatief het meest bij de apotheek (74%). Voor ZV Trias is dat het laagst (35%).

Grote verschillen

Het aantal verzekerden dat insuline gebruikt en die ook bij de openbare apotheek betrekt is voor De Friesland bijna 3700, waarmee die zorgverzekeraar op de 15de plaats staat. De nationale lijst wordt aangevoerd door Agis Zorgverzekeringen met ruim 24 duizend insuline spuitende diabetici. De metingen van de SFK hebben betrekking op de eerste drie kwartalen van 2005, dus nog voor de invoering van de zorgverzekeringswet. Daarom worden hier de ziekenfondspoot en de particuliere poot van de zorgverzekeraars nog afzonderlijk beschouwd. In de top 15 komen, op twee uitzonderingen na, uitsluitend 'klassieke' ziekenfondsen voor. De uitzonderingen zijn het IZA en Zilveren Kruis Achmea. Het IZA, een zorgverzekeraar voor ambtenaren staat op plaats 10 (6300 insulinegebruikers). Op de 12de plaats staat Zilveren Kruis Achmea (5500). Vanuit apothekersperspectief vertonen de cijfers een ongeveer gelijk beeld. In het Departement Gouda, verstrekken de apothekers slechts bij 30% van de insulinegebruikers ook diabetestestmateriaal. In het Departement Groot Twente is dat percentage tweeënhalf keer zo hoog (75%). Het departement Amsterdam komt op de 2de plaats (74%) en de apothekers in Friesland staan derde (72%).

Kosten

Gemiddeld verstrekken apothekers per insulinegebruiker voor ca. 460 euro per jaar aan testmateriaal. Dit bedrag is gebaseerd op de adviesverkoopprijs excl. BTW zoals opgenomen in de G-standaard en is geëxtrapoleerd uit meting over de eerste 9 maanden van 2005. Zorgverzekeraars betalen doorgaans een lagere prijs voor het materiaal aan de apothekers; er worden kortingsafspraken gemaakt. De bedragen per gebruiker wisselen per regio, maar niet zo sterk als het aandeel dat diabetes-testmateriaal van de apotheek betrekt. Insulinegebruikers in Dordrecht zijn het zuinigst met slechts 370 euro aan diabetestestmateriaal per patiënt per jaar, terwijl diezelfde kosten in Friesland het hoogst zijn, namelijk 525 euro. De kosten aan diabetes-testmateriaal bij de 43 duizend mensen, die geen insuline gebruiken zijn een stuk lager, gemiddeld 159 euro. Ook bij deze categorie geven de Dordtenaren, met 138 euro het minst uit, terwijl de Midden-Gelderlanders gemiddeld met 179 euro het meest hebben besteed. Het gaat hierbij om mensen bij wie diabetes is geconstateerd, maar het glucosegehalte met orale bloedglucoseverlagende middelen wordt gereguleerd.

Bijlage 2

Overigens dienen alle cijfers in deze rubriek met de nodige voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd. Als vanzelf zijn alleen de gegevens gebruikt die aan de SFK zijn aangeleverd. Er is door de SFK geen onderzoek gedaan naar de aard van het testmateriaal dat is verstrekt en verstrekkingen aan passanten zijn buiten beschouwing gelaten. Ook heeft de SFK er geen zicht op of de leveringsafspraken tussen zorgverzekeraars en apothekers gevolgen hebben voor de wijze waarop de apotheek de verstrekkingen van testmateriaal in hun informatiesysteem vastleggen.

Figuur 1: Percentage insulinegebruikers dat testmateriaal in de apotheek afhaalt, resp. kosten van testmateriaal per insulinegebruiker per departement (2005)

Figuur 2: Percentage insulinegebruikers dat testmateriaal in de apotheek afhaalt, resp. kosten per insulinegebruiker per verzekeraar (2005)