Goedkope miljonairs

Miljonairs

Van alle geneesmiddelen in Nederland zijn er 24 die in 2005 meer dan 1 miljoen keer zijn afgeleverd. Het gaat hierbij om geneesmiddelen op ATC5-niveau, dat wil zeggen met dezelfde werkzame stof(fen), die uitsluitend op recept worden verstrekt. Zelfzorggeneesmiddelen, ook die welke die op recept zijn voorgeschreven, zijn in deze telling niet meegenomen. De lijst wordt aangevoerd door metoprolol (merknamen o.a. Selokeen® en Lopresor®) dat 3 miljoen keer is verstrekt. Onderaan de lijst staat het combinatiegeneesmiddel salmeterol met fluticason (merknaam Seretide®) met een aantal van net boven de 1 miljoen. Binnen deze groep zijn de kosten per verstrekking van dit middel het hoogst, € 92,73, en voor diazepam, dat in 2005 1,25 miljoen keer is voorgeschreven, het laagst, € 1,14.

Goedkoop

Om een kostenvergelijking tussen geneesmiddelen te maken wordt vaak de maat ‘kosten per DDD’ gebruikt. Een DDD is de standaard dagdosering van een geneesmiddel en wordt vastgesteld door de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO). De kosten per DDD drukken uit hoeveel het standaard daggebruik van het middel kost. Binnen de groep miljonairs variëren de kosten per DDD van € 1,78 voor salmeterol/fluticason tot 4,9 eurocent voor het aloude acetylsalicylzuur. Acetylsalicylzuur, dat zijn leven ruim een eeuw geleden begon als pijnstiller en koortswerend middel, wordt nu nog bijna uitsluitend als bloedstollingvoorkomend middel gebruikt. Voor die toepassing wordt het in vergelijking met de pijnstillende dosering in kleine hoeveelheid per dag gebruikt. Dit geldt ook voor de modernere variant van het middel, carbasalaatcalcium (5,1 eurocent /DDD). Onder de veelverstrekte middelen zijn er nog 4 andere waarvan de kosten per gemiddelde dagdosering minder dan 10 eurocent bedragen. Hydrochloorthiazide en furosemide, beide plasmiddelen, alsmede levothyroxine (schildklierhormoon) kosten per DDD toevalligerwijs evenveel: 7,2 eurocent. Van het eerder genoemde diazepam komt dat bedrag uit op 5,9 eurocent.

DDD

Het gebruik van DDD’s als maat voor het vergelijken van geneesmiddelen geeft niet altijd een zuiver beeld. De door de WHO vastgestelde DDD is een internationale maat, terwijl voor een geneesmiddel het normgebruik per land kan afwijken. Zo is de DDD van oxazepam (kalmeringsmiddel) vastgesteld op 50 mg, terwijl in Nederland het gemiddelde daggebruik veel lager ligt. 30 mg per dag is in Nederland een gangbare dosering. Hetzelfde geldt voor temazepam, waarvan de DDD is vastgesteld op 20 mg, terwijl bijna 60% van de verstrekkingen de 10 mg variant betreft. De rest bestaat uit eenheden van 20 mg. Indien de kosten per DDD (respectievelijk 16,0 en 14,1 eurocent) hiervoor zouden worden gecorrigeerd zouden deze middelen mogelijk ook tot de groep behoren waarvan het daggebruik minder dan 10 eurocent kost. Het omgekeerde komt ook voor. Binnen de groep van ‘1 miljoen en meer’ worden van atorvastatine (Lipitor®, cholesterolsyntheseremmer) gemiddeld 165 DDD´s per keer verstrekt. Omdat een recept voor dit middel maximaal voor 90 dagen bestemd is, kan worden geconcludeerd dat de gemiddelde Nederlander bijna 2 maal zoveel per dag gebruikt als de daghoeveelheid die door de WHO is vastgesteld.

Trend

Van alle genoemde goedkope, veelgebruikte middelen is de trend in het aantal voorschriften over de afgelopen 5 jaar zeer gelijkmatig. Hoewel ieder geneesmiddel zijn eigen ontwikkeling kent, is de trend voor de middelen afzonderlijk zeer stabiel. Dit wijst er op dat deze geneesmiddelen hun vaste plaats in het assortiment hebben gevonden. De sterkste stijger in dit rijtje, hydrochloorthiazide, neemt jaarlijks met gemiddeld 18,2% toe, variërend van minimaal 10,3% per jaar tot maximaal 23,8% per jaar. Voor diazepam waarvan het aantal verstrekkingen met gemiddeld 0,5% afnam, bedroeg de laagste daling 2,8% per jaar, waartegenover een maximale stijging stond van 0,4%.

Tabel 1: Enkele kengetallen van goedkope, vaak voorgeschreven (>1 miljoen keer) geneesmiddelen over 2005 (bedragen in €)

^*Diazepam behoort tot een groep middelen die voor maximaal 30 dagen wordt voorgeschreven.