Een adembenemend nieuw jaar

De nieuwe astma/COPD search

Nu de voorlichtingscampagne van het Astma Fonds loopt, hebben huisartsen meer aandacht voor het ziektebeeld astma/COPD. Apothekers kunnen nu gebruik maken van de astma/COPD searches om de huisarts daarbij te ondersteunen. Tot eind 2000 konden apothekers een bijdrage leveren aan de zorg voor bestaande astma/COPD patiënten door middel van de CARA check. Een veel gehoorde opmerking over deze CARA check was dat er erg veel patiënten werden opgespoord met minder ernstige problemen. Het WINAp heeft de gebruikte search technieken geëvalueerd en verbeterd. Met de nieuwe astma/COPD search worden de probleemgevallen veel scherper in beeld gebracht. De astma/COPD search is onder te verdelen in 3 thema’s: volwassenen, kinderen en inhalatoren, met elk een aantal patiëntenoverzichten. Bij elk van die overzichten is een aantal mogelijke actiepunten aangeven. Het is niet nodig om alles van de astma/COPD search te doen, onderdelen zijn onafhankelijk van elkaar uit te voeren.

Volwassenen (13 jaar en ouder) met astma/COPD

Om de overzichten hanteerbaar te houden is uitgegaan van patiënten die in het afgelopen jaar minstens 4 keer astmamedicatie hebben afgenomen. De mediaan voor het aantal patiënten per apotheek bedraagt 293 (de helft van alle apotheken heeft minder dan 293 van deze patiënten). Bij deze patiënten wordt gekeken of ze te veel kortwerkende bronchusverwijders gebruiken zonder onderhoudsmedicatie (een mediaan van 14 patiënten per apotheek). Bij patiënten, die wel onderhoudsmedicatie gebruiken, is gekeken of ze te veel kortwerkende β-sympaticomimetica inhaleren (15 patiënten per apotheek). Verder is bij patiënten met instabiele astma regelmatig een verslechtering van het ziektebeeld waar te nemen. Die verslechtering wordt meestal bestreden met een stootkuur of soms een antibioticakuur. Dergelijke patiënten (37 patiënten per apotheek) moeten goed gevolgd worden om eventueel de medicatie te kunnen wijzigen.

Kinderen met astma

De beschikbare searches voor kinderen met astma volgen dezelfde aandachtspunten als de overzichten voor volwassenen, maar de criteria zijn aangepast aan de leeftijd, zoals beschreven in de NHG-standaard ‘Astma bij kinderen’. Daarnaast is er een selectie van kinderen die medicatie gebruiken die niet meer, of alleen in zeer uitzonderlijke gevallen wordt aanbevolen (zoals deptropine en ketotifen).

Inhalatoren

De laatste categorie searches kan de apotheek vaak zelf uitvoeren zonder dat daarbij de huisarts nodig is. Gekeken wordt of een patiënt het juiste apparaat heeft en of er gebruiksvriendelijker manieren zijn om de geneesmiddelen te inhaleren.

Gratis beschikbaar voor SFK-leden

De astma/COPD search is gratis beschikbaar voor iedere apotheek die deelneemt aan de SFK en die een jaar of meer aan data heeft aangeleverd. De gegevens worden bij iedere data-aanlevering automatisch up-to-date gehouden. U kunt ze op het internet bereiken door hier te klikken. Log in met uw SFK Data Warehouse gebruikersnaam en wachtwoord.

Figuur 1: frequentieverdeling van het aantal patiënten per apotheek dat veel kortwerkende β-sympaticomimetica inhaleren, terwijl ze onderhoudsmedicatie gebruiken.