The Bald and the Beautiful

Het zijn echter niet alleen mannen die last hebben van kaalheid, ook vrouwen hebben niet altijd een goed gevulde haardos. Uit de literatuur is bekend dat ongeveer 70% van de mannen en 40% van de vrouwen in mindere of meerdere mate last krijgt van kaalheid.

Geneesmiddelen tegen kaalslag

Er zijn twee belangrijke geneesmiddelen tegen kaalheid: minoxidil en finasteride. Minoxidil wordt als haarlotion dagelijks op de hoofdhuid aangebracht. Het middel verhoogt de doorbloeding van de haarpapil, waardoor het haarverlies vrijwel tot staan gebracht kan worden. Stopt de behandeling, dan verdwijnt ook het effect en vallen de haren weer uit. Finasteride (Propecia^®) werkt niet alleen bij mensen bij wie reeds haaruitval optreedt, maar ook bij degenen die daartoe aanleg hebben. Finasteride, dat in hogere doseringen bij goedaardige prostaatvergroting wordt gebruikt, wordt in een dosis van 1 mg per dag oraal ingenomen. Pas na 3 maanden is bij mensen met haaruitval een effect merkbaar. Als men met het gebruik stopt, zal na enige tijd haarverlies opnieuw optreden. In ons land zijn minoxidil en finasteride niet geïndiceerd voor haaruitval bij vrouwen. Minoxidillotion is sinds maart 2004 in Duitsland wel geregistreerd voor vrouwen onder de naam Regaine Frauen^®.

Voor eigen rekening

Minoxidillotion is al geruime tijd verkrijgbaar in de Nederlandse apotheken als handelsproduct (o.a. Regaine^®) en als magistrale bereiding. Finasteride 1 mg is het afgelopen jaar op de markt gekomen. Beide middelen vallen buiten het wettelijk verzekerde pakket, dus worden ze niet standaard vergoed door de zorgverzekeraar. Finasteride 1mg kan alleen op doktersrecept in de apotheek worden verkregen. Voor minoxidillotion is geen recept noodzakelijk; het middel kan ook via de kapper of drogist worden betrokken. Voor de magistrale bereiding van minoxidillotion heeft de consument de apotheek wel weer nodig. Omdat minoxidillotion niet receptplichtig is en het middel ook buiten de apotheek te verkrijgen is, beschikt de SFK niet over volledige aflevergegevens van dit geneesmiddel.

Gebruik

Uit de gegevens van de Stichting Farmaceutische Kengetallen blijkt dat finasteride 1 mg het meest wordt toegepast bij kaalheid. Sinds mei 2003 hebben meer dan 10.000 mannen finasteride gebruikt. In een ruim jaar tijd is het middel 30.000 keer verstrekt via de apotheken. De hiermee gepaard gaande uitgaven bedragen € 2,2 miljoen. Het geregistreerde gebruik van minoxidillotion in de apotheken is minder groot. Gemiddeld wordt het middel 500 keer per maand afgeleverd, en dat aantal is stabiel in de loop van de tijd. De introductie van finasteride heeft het gebruik van minoxidillotion niet beïnvloed. Eén vijfde van de verstrekkingen van minoxidillotion betreft een magistrale bereiding. Aan minoxidillotion wordt op maandbasis € 20.000 besteed in de apotheken.

IJdele twintigers en dertigers

Uit de SFK-cijfers blijkt dat de meeste mannen die naar een middel grijpen om hun kaalheid te lijf te gaan, halverwege de twintig of begin dertig zijn (figuur 1). Haarverlies op jonge leeftijd beweegt veel mannen ertoe om met behulp van medicatie de haaruitval tegen te gaan. Toch haalt ook nog een aantal vijftigers en zestigers een geneesmiddel tegen kaalheid in apotheek. Zelfs enkele mannen die de pensioengerechtigde leeftijd al hebben bereikt maken zich nog wel eens druk over hun haaruitval. Blijkbaar blijft het behoud van een volle bos haar mannen ook op hoge leeftijd boeien.

Figuur 1: leeftijdsverdeling van mannen die finasteride gebruiken (eerste half jaar 2004)