2.000 banen op de tocht

Onlangs heeft de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) onderzoek gedaan naar de gevolgen van het voornemen van Minister De Geus om de apotheekprijzen van geneesmiddelen drastisch te korten. Met deze bezuiniging wil de minister het tekort in geneesmiddelenbudget dekken. Eerder meldde de SFK al dat meer dan de helft van de apothekers verwacht dat zij door de plannen van De Geus in de rode cijfers zullen belanden. Een op de vijf apothekers verwacht bij onverkorte invoering failliet te gaan. Van de startende apothekers verwacht 80% in de problemen te komen. 70% van de kleinere apotheken ziet de toekomst somber in. De apothekers die overeind blijven, geven aan dat zij forse maatregelen zullen moeten treffen om een gezonde bedrijfsexploitatie voor de toekomst te waarborgen. Zo verwacht de helft van deze apothekers dat zij - tegen wil en dank - moeten snijden in het personeelsbestand. Per saldo komen er bij definitieve invoering van het plan De Geus ruim 2.000 banen in de openbare apotheken op de tocht te staan.

Dilemma

Op dit moment bestaat er een tekort aan apothekersassistenten en apothekers. Begin dit jaar was één op de drie apotheken op zoek naar een apothekersassistente, terwijl één op de tien apotheken een vacature voor een tweede apotheker had openstaan. Door het tekort aan arbeidskrachten en het toenemend geneesmiddelengebruik is de werkdruk in de apotheken de afgelopen jaren sterk opgelopen. Veel apothekers voelen zich door Minister De Geus voor een onmogelijk dilemma geplaatst. Vanuit financieel oogpunt dreigt men personeel te moeten ontslaan, terwijl de werkdruk in de apotheek dat eigenlijk niet toestaat. De apothekers zijn bang dat zij het huidige peil van zorg- en dienstverlening aan de patiënt in de toekomst niet meer kunnen waarmaken. De farmaceutische patiëntenzorg komt in hun ogen onder druk te staan, evenals de gratis bezorging van geneesmiddelen aan huis bij mensen die slecht ter been zijn en het per week uitzetten van geneesmiddelen in medicatiecassettes. De wachttijden in de apotheek zullen naar hun mening oplopen. Sommige apothekers vrezen de apotheek op bepaalde momenten van de dag te moeten sluiten en geen 24-uursdienstverlening meer te kunnen bieden. Enkele apothekers die zijn aangesloten bij een apotheekformule overwegen de servicemodules op te zeggen. Diverse apothekers vinden het toekomstvooruitzicht zo onaangenaam, dat zij overwegen te stoppen met hun beroepsuitoefening.

Inkrimpen

Apothekers die een vacature hebben uitstaan, geven aan deze vacature in te trekken nu het toekomstperspectief sterk is gewijzigd. Uitgaande van de verwachtingen van de apothekers die niet denken dat ze failliet gaan, kan berekend worden dat er 2.050 bestaande banen geschrapt worden, als het voorstel van De Geus wordt uitgevoerd. Dit betreft een conservatieve inschatting. Bij de apotheken die failliet gaan zullen immers alle apotheekmedewerkers op straat komen te staan. De SFK verwacht echter dat hier nieuwe apotheekvoorzieningen voor zullen terugkomen, waarbij een deel van de ontslagen medewerkers weer aan de slag zal kunnen. Dit element kan de SFK niet overzien en heeft de SFK bij haar analyses buiten beschouwing gelaten. Vooral de positie van tweede apothekers is zorgelijk. Op dit moment zijn er ongeveer 1.000 tweede apothekers werkzaam in openbare apotheken (figuur 1). Voor 30% van hen dreigt ontslag. Bij de apothekersassistenten komt de positie van 1.180 personen onder druk te staan, 9% van de totale populatie.

Op kortingenjacht

Apothekers geven niet alleen aan te zullen bezuinigen op personeel, ook de investeringen in zaken als automatisering zullen worden teruggeschroefd. Een kwart van de apothekers (exclusief de apothekers die vrezen voor een faillissement) denkt de steun van de bank te moeten inroepen. 71% van de apothekers stelt dat zij genoodzaakt zijn om meer inkoopvoordelen bij hun leverancier te bedingen. De apothekers zijn buitengewoon verontwaardigd over het feit dat de overheid hen enerzijds – ten onrechte - criminaliseert vanwege de inkoopvoordelen, maar hen anderzijds wel aanspoort om op kortingenjacht te gaan.

Figuur 1: aantal banen dat naar verwachting wordt geschrapt bij onverkorte invoering van het Plan van De Geus