Pilgebruik loopt terug

Onlangs deed het Engelse High Court uitspraak in een zaak die ruim honderd Engelse vrouwelijke trombosepatiënten hadden aangespannen tegen het Nederlandse Organon, het Amerikaanse Wyeth en het Duitse Schering. Het High Court oordeelde dat de beschikbare onderzoeken niet of onvoldoende aantonen dat het gebruik van de 3de generatiepil riskanter is dan voorgaande edities.

Marktleider Microgynon^® 30 (identiek aan Stediril^® 30), een tweede-generatiepil, lijkt met een omzettoename van 13% het meest te profiteren van de teruggang bij de 3de generatiepillen zoals Marvelon^® (-19%), Mercilon^® (-21%) en Femodeen^® (-18%). Laatstgenoemde anticonceptiva verliezen ook marktaandeel aan Yasmin^®, een nieuwe anticonceptiepil die in april 2001 in ons land is geïntroduceerd. 3de generatiepillen worden niet volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Voor Yasmin^® moet het meest worden bijbetaald: per verpakking voor 6 maanden moet de gebruikster € 10 zelf bijbetalen.

Ongewenst zwanger

Naast de 3de generatiepillen kwam de afgelopen periode ook het middel Implanon^® in het nieuws. Implanon^® is een anticonceptiemiddel dat in een kunststof staafje van 4 centimeter onderhuids wordt aangebracht en drie jaar lang werkzaam blijft. Vijftien vrouwen starten onlangs een gerechtelijke procedure tegen fabrikant Organon. De vrouwen willen schadevergoeding, omdat zij ongewenst zwanger werden. Het totaal aantal vrouwen dat ondanks het gebruik van Implanon^® zwanger is geworden, is niet bekend. Sinds de introductie in september 1999 is het middel – dat door de (huis)arts wordt ingebracht – ongeveer 9.000 keer verstrekt via de openbare apotheek. Gedurende de eerste zes maanden van dit jaar is Implanon^® 1.900 keer afgeleverd. Ten opzichte van het jaar 2001 is dit een toename van 23%.

Steeds jonger

Het afgelopen jaar is de anticonceptiepil 3,9 miljoen keer verstrekt via de openbare apotheek. Hiermee was een totaalbedrag van € 72 miljoen gemoeid. Van dit bedrag komt € 8 miljoen direct voor rekening van de gebruikster in de vorm van een GVS-bijdrage (conform het geneesmiddelenvergoedingssysteem). In Nederland gebruiken 1,7 miljoen vrouwen de pil. In de leeftijd van 16 tot 40 jaar gebruikt 48% van de vrouwen een anticonceptiepil (figuur 1). Het pilgebruik onder de dames bereikt het hoogtepunt op het 21ste levensjaar. Op deze leeftijd gebruikt 70% de pil. De laatste jaren beginnen steeds meer meisjes op jongere leeftijd met de pil. Inmiddels gebruiken 140.000 meisjes in de leeftijd van 14 tot 17 jaar de pil. Op 14-jarige leeftijd gebruikt 1 op de 6 meisjes, op 15-jarige leeftijd 1 op de 3 meisjes en op 16-jarige leeftijd 1 op de 2 meisjes.

Tabel 1: 10 meest gebruikte anticonceptiva, 1ste halfjaar 2002

Tabel 2: classificatie anticonceptiepillen

Bron: Farmacotherapeutisch Kompas

Figuur 1: aandeel vrouwen dat de pil gebruikt naar leeftijd, 1ste halfjaar 2002