Geneesmiddelengiganten

Het gebruik van goedkopere, generieke geneesmiddelen zit de afgelopen jaren behoorlijk in de lift. Van alle verstrekte geneesmiddelen betreft inmiddels 42% een merkloze variant. Uitgedrukt in geld blijft het marktaandeel van generiek beperkt tot 17%.
De totale geneesmiddelenomzet steeg in 2001 met 11% ten opzichte van het voorafgaande jaar.

Koppositie

Het Zweeds-Britse AstraZeneca geldt al enige jaren als de geneesmiddelenproducent met de hoogste geneesmiddelenomzet in ons land. In 2001 zette AstraZeneca via de openbare apotheken € 343 miljoen om. Dit betreft een toename van ruim 9% ten opzichte van het jaar 2000. In het bedrag van € 343 miljoen is de parallelimport niet meegenomen. AstraZeneca dankt de koppositie volledig aan de maagzuurremmer omeprazol (Losec^®) dat in 2001 64% van haar omzet bepaalde. Vanaf dit jaar zal deze omzet onder druk komen te staan, omdat het octrooi op omeprazol afloopt. Bovendien hebben politiek en zorgverzekeraars het beheersen van de prijs en kosten van maagzuurremmers (€ 307 miljoen) als één van de topprioriteiten aangemerkt.

Fusiegolf

De afgelopen jaren waart er een heuse fusiegolf door het farmaceutische bedrijfsleven. Pfizer (gefuseerd met Warner-Lambert) en GlaxoSmithKline (GSK) zijn hierbij exponenten met een jaaromzet van € 32 miljard respectievelijk € 30 miljard. Pfizer dat zichzelf als “de grootste en snelst groeiende farmaceutische onderneming in de wereld” betitelt, moest het afgelopen jaar bij de Nederlandse apotheken nog genoegen nemen met een 6de positie met een jaaromzet van € 135 miljoen. Hiervan komt 54% voor rekening van de cholesterolverlager atorvastatine (Lipitor^®). Ten opzichte van het jaar 2000 steeg de omzet van Pfizer met 18%. De omzet van het Brits-Amerikaanse conglomeraat GSK steeg in 2001 met 5% tot € 263 miljoen. Bijna de helft van de omzet van GSK in ons land is terug te voeren op middelen die gericht zijn op het ademhalingsstelsel.

Groothandels

Tussen het geweld van de internationale specialitéproducenten hebben zich twee handelsondernemingen genesteld die zich richten op de parallelimport. Beide ondernemingen zijn gelieerd aan een farmaceutische groothandel. Polyfarma (€148 miljoen) behoort tot de OPG Groep en Stephar (€ 85 miljoen) tot de Interpharm Groep. Na een periode waarin de omzet van parallelimport stagneerde, is er in 2001 sprake geweest van een hernieuwde opleving. Er werd in 2001 16% meer aan parallelgeïmporteerde geneesmiddelen omgezet. PCH Pharmachemie dat zich bezig houdt met het produceren en leveren van generieke geneesmiddelen, maakte in het verleden ook deel uit van de OPG Groep. In 1998 verkocht OPG dit bedrijfsonderdeel aan het Israëlische Teva Pharmaceutical Industries. Met een jaaromzet van € 2 miljard is dit een van de grootste generieke leveranciers in de wereld.

Figuur 1: geneesmiddelenomzet via openbare apotheken in 2001* (in miljoenen euro's)

* gebaseerd op de apotheekinkoopprijs en de productverantwoordelijke zoals geregistreerd is in de G-Standaard van Z-Index.