De apotheekcijfers van 2001

De geneesmiddelenkosten bepalen met € 146.000 veruit het grootste gedeelte van de omzetstijging. De inkomsten uit de receptregelvergoeding namen het afgelopen jaar met gemiddeld € 31.000 per apotheek toe. Deze verhoging vloeit voort uit het Akkoord op Hoofdlijnen dat de Minister van Volksgezondheid in 1999 met de apothekers gesloten heeft. In ruil voor in te leveren inkoopvoordelen (de clawback) is de apothekers toen een meer kostendekkend tarief in het vooruitzicht gesteld. Als gevolg van de clawback-maatregel hebben apothekers in 2001 per apotheek € 93.000 aan inkoopvoordelen ingeleverd.

Eventuele inkoopvoordelen niet meegerekend realiseerde de gemiddelde openbare apotheek het afgelopen jaar een brutowinst van € 431.000. Dit komt overeen met 20% van de totale omzet farmaceutische hulp.

Hoger geneesmiddelengebruik

Het omzetcijfer geeft op zichzelf geen goed beeld van de rentabiliteit van een apotheek. Apotheken die veel dure geneesmiddelen (zoals AIDS-middelen en bloedpreparaten) afleveren, realiseren wel een hoge omzet, maar behalen daarmee nog geen hoge winst. De vaste receptregelvergoeding die de apotheek per afgeleverd receptgeneesmiddel - ongeacht de prijs van dit middel - in rekening mag brengen, bepaalt het leeuwendeel van de apotheekinkomsten. Voor 2001 is de receptregelvergoeding vastgesteld op € 5,65 (per 1 juli 2001 is het tarief verhoogd tot € 5,67 in verband met gestegen arbeidsongeschiktheidspremies). Het aantal voorschriften biedt derhalve meer inzicht in de inkomstenkant van een apotheek. In 2001 behandelde de gemiddelde apotheek 78.000 voorschriften. Dit zijn er 2.300 meer dan in 2000: een stijging van 3%. Artsen blijken daarnaast per recept een grotere hoeveelheid geneesmiddelen voor te schrijven. Dit duidt op een toename van het chronisch gebruik. De hoeveelheid geneesmiddelen per recept steeg met 2%. Gecumuleerd is er sprake van een volume-effect van 5%. Dit is gelijk aan de structurele toename van het geneesmiddelengebruik gedurende de afgelopen jaren. De stijging van het aantal voorschriften wordt jaarlijks verdisconteerd in het apotheektarief.

Meer merkloze geneesmiddelen

Hoewel de apotheken in 2001 opnieuw meer merkloze geneesmiddelen hebben afgeleverd (42% van alle verstrekkingen), zijn de stimulansopbrengsten met een kleine 10% gedaald. Oorzaak is het verder afnemend prijsverschil tussen generieke geneesmiddelen en specialités.

Steeds duurdere geneesmiddelen

De Nederlander gebruikt niet alleen steeds meer geneesmiddelen, hij gebruikt ook steeds duurdere geneesmiddelen. Hoewel de geneesmiddelenfabrikanten de prijzen van hun geneesmiddelen in het algemeen niet of nauwelijks hebben gewijzigd (enkele uitzonderingen daargelaten), steeg het prijsniveau van de gebruikte geneesmiddelen het afgelopen jaar met ruim 4%.

Tabel 1: omzet farmaceutische hulp per apotheek in 2001