Sommige geneesmiddelen kunnen een negatieve invloed op de rijvaardigheid hebben. In de Contra-indicatie Verkeersdeelname van de KNMP worden potentieel rijgevaarlijke geneesmiddelen ingedeeld in vier categorieën. Categorie 0 middelen hebben geen of een verwaarloosbare negatieve invloed op de rijvaardigheid, categorie I middelen hebben weinig invloed, categorie II middelen een matige invloed en categorie III middelen een ernstige invloed. Een overzicht van medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden vindt u op www.rijveiligmetmedicijnen.nl.
Toch geschikt
In de periode november 2021-oktober 2022 kregen 5,4 miljoen mensen, zo’n 40% van alle volwassen Nederlanders, minstens één keer een geneesmiddel dat de rijvaardigheid kan beïnvloeden (categorie I, II of III). Van hen kregen 2,1 miljoen mensen een middel met een ernstige invloed (categorie III). Niet al deze middelen worden echter langdurig gebruikt. Het aantal mensen dat recentelijk, in de periode augustus-oktober 2022, een categorie III middel kreeg, bedroeg 1,1 miljoen. Voor categorie I en II middelen ging het om 1,9 miljoen respectievelijk 1,2 miljoen personen. In totaal kregen bijna 3,3 miljoen volwassenen recentelijk een middel uit een of meerdere categorieën. De SFK beschikt niet over informatie of deze personen daadwerkelijk een voertuig bestuurden gedurende de periode dat het middel invloed op het rijgedrag kan hebben. Daarnaast hebben bepaalde geneesmiddelen, ook uit categorie III, na een bepaalde gebruiksduur of na een aantal uur na inname geen negatieve invloed meer op de rijvaardigheid. Personen die deze middelen gebruiken, kunnen door het CBR rijgeschikt worden verklaard. Ook de aandoening waarvoor het middel wordt voorgeschreven, speelt een rol: in sommige gevallen vormt deze meer een probleem voor de rijgeschiktheid dan het geneesmiddel zelf.
In de top 10 gebruikers die in de periode november 2021-oktober 2022 een geneesmiddel met een ernstig effect op de rijvaardigheid kregen, nemen het kalmeringsmiddel oxazepam, de pijnstiller tramadol en het slaapmiddel temazepam de hoogste posities in, gevolgd door het antidepressivum amitriptyline en het kalmeringsmiddel diazepam.
Categorie III: benzodiazepines, pijnstillers en antidepressiva meest gebruikt
| Werkzame stof | Toepassing | Aantal gebruikers | |
| 1 | Oxazepam | Bij angst en spanning | 510.000 |
| 2 | Tramadol | Bij erge pijn | 450.000 |
| 3 | Temazepam | Bij slapeloosheid | 370.000 |
| 4 | Amitriptyline | Bij depressie en pijn | 190.000 |
| 5 | Diazepam | Bij angst en spanning | 150.000 |
| 6 | Tramadol met paracetamol | Bij erge pijn | 140.000 |
| 7 | Zolpidem | Bij slapeloosheid | 130.000 |
| 8 | Mirtazapine | Bij depressie | 120.000 |
| 9 | Morfine | Bij hevige pijn | 120.000 |
| 10 | Lorazepam | Bij angst en spanning | 120.000 |
Top 10 meest gebruikte geneesmiddelen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden, november 2021-oktober 2022
Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kentgetallen. Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits onder volledige bronvermelding.