De openbare apotheken hebben in 2001 voor € 3,4 miljard aan geneesmiddelen verstrekt. Dit betreft uitsluitend de geneesmiddelen die opgenomen zijn in het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket. In vergelijking met het jaar 2000 zijn de geneesmiddelenuitgaven het afgelopen jaar met € 321 miljoen gestegen: een toename van 10,4%. Van de totale geneesmiddelenuitgaven is € 734 miljoen (22%) toe te schrijven aan de tien geneesmiddelen met de grootste geneesmiddelenomzet in ons land. Bij deze geneesmiddelen is sprake van een bovengemiddelde uitgavengroei van 13%.

Met stip op 6

De belangrijkste nieuwkomer binnen de top-10 is het merkgeneesmiddel Seretide®. Dit is een combinatie van de luchtwegverwijder salmeterol en het lokaal werkende corticosteroïd fluticason die gebruikt wordt bij Astma/COPD. Binnen de top-10 van 2001 neemt het middel direct al de zesde positie in. Het gebruik van Seretide® neemt gestaag toe. Sinds de introductie in het tweede kwartaal van 1999 stijgt de omzet van dit middel ieder kwartaal met gemiddeld € 1 miljoen. In 2001 is er € 42 miljoen aan besteed; €18 miljoen meer dan het jaar ervoor. De omzettoename bij het combinatiepreparaat salmeterol/fluticason gaat deels ten koste van een omzetdaling bij salmeterol (- € 2 miljoen). Fluticason laat in 2001 nog wel een omzetgroei zien (+ € 2 miljoen). Alle betreffende middelen worden geproduceerd door geneesmiddelenproducent GlaxoSmithKline.

Binnen de top-10 laten ook de cholesterolverlagers pravastatine (+39%) en atorvastatine (+29%) een hoge uitgavenstijging zien. In beide gevallen wordt de stijging verklaard door een evenredige toename in het gebruik van de betreffende middelen.

Binnenkort uit patent

Het omzetaandeel van generieke geneesmiddelen binnen de top-10 van 2001 is beperkt tot 11%. Dit betreft enalapril/enalaprilaat, ranitidine en het recent beschikbaar gekomen paroxetine. In november 2002 zal het octrooi op koploper omeprazol (merknaam Losec®) aflopen. Her en der in het land ontwikkelen zorgverzekeraars initiatieven om deze maagzuurremmer tegen die tijd tegen een aanmerkelijk lagere prijs in te kunnen kopen. Met de introductie van de variant Losec MUPS® probeert producent AstraZeneca een dreigend omzetverlies in te perken. Doordat de oorspronkelijke variant nauwelijks meer verkrijgbaar is, is inmiddels 99% van de omeprazolgebruikers aan de MUPS. Het terug overzetten van deze gebruikers op het oorspronkelijke middel zal daardoor extra aandacht van arts en apotheker vragen. Ook het octrooi op de nummer 2, cholesterolverlager simvastatine (merknaam Zocor®) eindigt binnen afzienbare tijd.

Weinig veranderingen aan de top

Bovenin de top-10 zijn er geen verschuivingen. Met een gematigde groei van 6% blijft omeprazol het geneesmiddel waaraan in Nederland het meeste geld wordt besteed. Binnen de top-5 laat alleen enalapril/enalaprilaat (bij hoge bloeddruk) een omzetdaling (-6%) zien.

Tabel 1: Top-10 geneesmiddelenuitgaven (exclusief BTW) via de openbare apotheek in 2001

* Merknaam wordt toegepast bij Verstrekkingen Uitgaven (in €)
1. (1) omeprazol Losec® overtollig maagzuur 2.030.000 225 miljoen
2. (2) simvastatine Zocor® te hoog cholesterol 1.330.000 108 miljoen
3. (3) atorvastatine Lipitor® te hoog cholesterol 800.000 88 miljoen
4. (4) paroxetine Seroxat® depressie 1.710.000 73 miljoen
5. (5) enalapril/enalaprilaat Renitec® hoge bloeddruk 1.030.000 46 miljoen
6. (-) salmeterol met fluticason Seretide® aandoening luchtwegen 400.000 42 miljoen
7. (-) pravastatine Selektine® te hoog cholesterol 460.000 40 miljoen
8. (9) amlodipine Norvasc® hoge bloeddruk 710.000 39 miljoen
9. (7) insuline humaan - diabetes 430.000 37 miljoen
10. (-) fluticason Flixotide® aandoening luchtwegen 840.000 36 miljoen
Totaal     9.740.000 734 miljoen
* tussen haakjes is de positie in de top-10 van 2000 vermeld
Bron: De Stichting Farmaceutische Kengetallen
Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kentgetallen. Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits onder volledige bronvermelding.