Meer oudere tieners aan de antidepressiva

Nederlandse apothekers zullen in 2015 naar verwachting aan 1,15 miljoen verschillende mensen één keer of vaker een antidepressivum verstrekken. Dat zijn 3,5% gebruikers van antidepressiva meer dan vorig jaar. In totaal zullen daarmee 285 miljoen standaarddagdoseringen (DDD) zijn gemoeid. Met 3,5% is de stijging van het aantal gebruikers groter dan die van de afgelopen drie jaren. Toen bleef de toename binnen de 0,5% en 2%. Deze prognoses zijn gebaseerd op de verstrekkingengegevens van de apotheken over de eerste tien maanden van dit jaar.

15 tot en met 19 jaar

In de leeftijd van 15 tot en met 19 jaar is de procentuele stijging van het aantal gebruikers van antidepressiva dit jaar het hoogst. Met naar verwachting 11% is deze stijging fors hoger dan de 3,5% die geldt voor alle antidepressivagebruikers. Binnen deze leeftijdscategorie zijn er meer gebruikers naarmate de leeftijd hoger is. Gebruiken maar negen van de duizend 15-jarigen een antidepressivum, bij de 19-jarigen is dat opgelopen tot 25 van de duizend. Ongeveer twee derde van de gebruikers van antidepressiva in deze leeftijdsgroep is van het vrouwelijk geslacht, of anders gezegd in deze leeftijdscategorie gebruiken tweemaal zo veel vrouwen als mannen een antidepressivum. Opvallend is het terugkerende jaarpatroon van het aantal verstrekte DDD's aan antidepressiva aan 15- tot en met 19-jarigen. Steevast is dat aantal in het eerste kwartaal van het jaar het laagst en loopt dan op tot het einde van het jaar. In het eerste kwartaal daalt het weer. Het aantal DDD’s in het vierde kwartaal is daarbij altijd ongeveer een derde meer dan in het eerste kwartaal van dat jaar.

SSRI's

Binnen de genoemde leeftijdscategorie worden de selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI) het meest gebruikt. In totaal verstrekken Nederlandse apotheken dit jaar naar verwachting 2,5 miljoen DDD’s aan antidepressiva aan 15- tot en met 19-jarigen, waarvan 87% aan SSRI’s. De jaarlijkse stijging van de totale hoeveelheid verstrekte antidepressiva is in deze leeftijdsgroep dan ook vrijwel volledig toe te schrijven aan de SSRI’s. 

Het aantal gebruikers neemt niet voor alle SSRI’s in dezelfde mate toe. De SSRI’s die bij deze leeftijden de meeste gebruikers hebben, kennen ook de grootste toename. Zo steeg het aantal gebruikers van sertraline in 2014 met 13% naar 2350, dat van fluoxetine met 10% naar 3750 en van citalopram met 9% naar 2550. Van de drie overige SSRI’s – paroxetine, fluvoxamine en escitalopram – bleef het aantal gebruikers in deze leeftijdscategorie in de afgelopen jaren vrijwel onveranderd of daalde. In totaal gebruikt nog geen 19% van de SSRI-gebruikers één van deze drie laatstgenoemde SSRI’s.

Figuur 1: Aantal verstrekte standaarddagdoseringen (DDD) per kwartaal aan 15- tot en met 19-jarigen, 2011-2014

Regelmatig jaarpatroon bij verstrekte ddd’s aan oudere tieners